هیپنوتیزم یک فرایند روان درمانی است که با استفاده از تمرینات ذهنی و ارتباط معنوی بین مربی و فرد، ورود به وضعیتی از فرار از واقعیت و افزایش حساسیت ناخودآگاه فرد به تغییراتی در شیوه تفکر و رفتار او را ایجاد میکند.
هیپنوتیزم چیست؟
خواب مغناطیسی، خوابگری یا هیپنوتیزم چیست؟ هیپنوتیزم حالتی میان خواب و بیداری است که فرد در آن، روی یک موضوع خاص و کاملاً کنترلشده تمرکز میکند؛ در اصطلاح گفته میشود فرد در حالت هیپنوتیزم، پیشنهادپذیری یا تلقینپذیری بالایی دارد.
یکی از اشتباهترین باورهایی که در مورد هیپنوتیزم وجود دارد این است که هیپنوتیزم بهنوعی باعث تسخیر افراد میشود؛ این موضوع کاملاً اشتباه است. در هیپنوتیزم فرد حالتی مانند خلسه (حالت خاصی از آگاهی که بدن در وضعیت آرامش یا تنآرامی (ریلکسیشن) بوده و ذهن کاملاً آگاه و بیدار باشد. در این حالت امواج ذهنی در شرایط آلفا قرار میگیرند و تلقینپذیری انسان افزایش مییابد.) را تجربه میکند و وارد بخشهایی از روح و ذهن خود میشود که دسترسی به آن در حالت عادی ممکن نیست. در هیپنوتیزم فرد کاملاً هوشیار است؛ اما هوشیاری در بعدی فراتر!
در حالت هیپنوتیک، فرد به دستورات و پیشنهادات دیگران واکنش نشان میدهد، اما این تجربه بر اساس تمرکز و تمایل او صورت میگیرد و هیچگونه اجباری در آن وجود ندارد. برای اینکه یک فرد بهخوبی هیپنوتیز شود، او باید اعتماد کامل به طرف مدرب داشته باشد و به او اجازه بدهد فرآیند هیپنوتیزم را رهبری کند.
استفاده از هیپنوتیزم برای درمان برخی اختلالات روانی، کاهش استرس، افزایش تمرکز و حافظه، بدگرایی از اعتیاد، کنترل درد، و برطرف کردن فوبیاها و اضطرابها مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی، هیپنوتیزم یک ابزار قدرتمند برای بهبود روانی و جسمی فرد است که با راهنمایی متخصصان متخصص و شایسته، میتواند اثرات مثبت زیادی داشته باشد.
دلیل استفاده از هیپنوتیزم چیست؟
هدف اصلی از انجام هیپنوتیزم، بهبود و تغییر در رفتارها، عقاید و عواطف شخص میباشد. این فرایند میتواند در درمان افسردگی، اضطراب، وابستگی به مواد و مشکلات دیگر روانی موثر باشد. برای انجام هیپنوتیزم نیاز به یک راهنما یا مربی کارشناس دارید که به شما کمک کند تا به وضعیت شبه بیداری و وضعیت هیپنوتیک برسید.
این روش میتواند به شما کمک کند تا بازتاب ناخودآگاه خود را درک کنید و با آن کار کنید. همچنین، میتواند به شما کمک کند تا باورهای نادرست یا عدم اعتماد به نفس خود را تغییر دهید و بهبودی در زندگی روزمره خود داشته باشید. به طور کلی، هیپنوتیزم میتواند به شما کمک کند تا بهبودی در زندگی روحی و روانی خود داشته باشید و به عواملی مثبت تر در زندگی خود روی بیاورید.
ویژگیهای هیپنوتیزم چیست؟
هیپنوتیزم ۴ ویژگی مهم دارد که با اطلاع از آنها، بهتر میتوانید درک کنید که دلیل استفاده از هیپنوتیزم چیست.
۱. تلقینپذیری
فردی که مورد هیپنوتیزم قرار میگیرد، تلقین پذیری او بهشدت افزایش مییابد. وقتی میزان تلقینپذیری یا پیشنهادپذیری فرد خیلی بالاست، درمانگر میتواند کنترل ذهن شخص را در دست گرفته و به او کمک کند تا با مشکلات خود مواجه شده و آنها را حل کند.
اگر هنوز نمیدانید تأثیر تلقینپذیری در هیپنوتیزم چیست، با ذکر چند مثال به شرح آن میپردازیم:
- با استفاده از تلقینپذیری میتوان فرد را به این باور رساند که خاطره بدی که از گذشته به همراه دارد، اصلاً وجود ندارد.
- برای درمان ترسهایی که در یک فرد وجود دارد، با استفاده از تلقینپذیری میتوان با آن روبرو شد و آنها را شکست دارد.
- با استفاده از تلقینپذیری میتوان به فرد نشان داد که برخی از عقاید و تفکرات او نادرست هستند و آنها را تغییر دارد.
- یکی از مهمترین استفادههای تلقینپذیری، افزایش امید به زندگی در فرد است.
- همچنین، با استفاده از تلقینپذیری میتوان به فرد نشان داد که او قادر به کنترل عواطف و افکار خود است و میتواند بهترین نتیجه را در زندگی خود بدست آورد.
از طرفی، تلقینپذیری فرد نیاز به اعتماد به خود و به درمانگر دارد. فرد باید اعتقاد داشته باشد که درمانگر میتواند به او کمک کند و به او راهنمایی کند. همچنین، فرد باید آمادگی داشته باشد که باز بوده و به تغییرات موافقت کند.
در نهایت، تلقینپذیری و هیپنوتیزم میتوانند تا حد زیادی به فرد در رسیدن به هدفها و حل مشکلاتش کمک کنند، اما به هیچوجه نباید به عنوان یک روش جایگزین برای درمانهای پزشکی و روانشناختی تلقی شوند.
۲. تصویرسازی و تجسم
در حالت هیپنوتیزم، قدرت تجسم فرد بهشدت بالا میرود. اغلب ما انسانها، توانایی تجسم یا همان رؤیاپردازی در ابعاد کوچک را داریم؛ اما تجسم موفقیتهای بزرگتر و شرایط جدید برایمان سخت است.
در هیپنوتیزم فرد میتواند هر چه به او تلقین میشود را تجسم کند. حتی فرد میتواند لذت رسیدن به اهدافش یا غلبه بر مشکلات و ترسهایش را تجسم کند.
وقتی فرد از حالت هیپنوتیزم خارج میشود، به دلیل تجربه خوبی که ناشی از احساساتش میباشد، تمام تلاشش را برای بهبود زندگی خود انجام میدهد. فردی که لذت رسیدن به هدفش را در هیپنوتیزم چشیده است، تلاش بیشتری برای رسیدن به آن انجام میدهد.
بنابراین، تصویرسازی و تجسم در هیپنوتیزم میتواند به افراد کمک کند تا بهترین نتیجه ممکن را در زندگی خود داشته باشند. این فرایند به فرد کمک میکند تا اهداف و آرزوهایش را به خوبی تجسم کند و با اعتماد به نفس بیشتری به دنبال رسیدن به آنها بپردازد.
همچنین، تجسم در هیپنوتیزم میتواند به فرد کمک کند تا از ترسها و مشکلات خود پیروز شود و اعتماد به نفس و اعتماد به خود را افزایش دهد. این به فرد کمک میکند تا بهبودی در زندگی شخصی و حرفهای خود بیاورد و زندگی خود را بهتر کند.
بنابراین، تصویرسازی و تجسم در هیپنوتیزم میتواند به فرد کمک کند تا به بهترین نسخه خود برسد و زندگی خود را بهبود بخشید. این فرایند میتواند در زمینههای مختلف زندگی اثرگذار باشد و به فرد کمک کند تا با اعتماد به خود و انگیزه بیشتر به زندگی خود ادامه دهد.
۳. تمرکز بالا
زمانی که غرق خواندن یک کتاب، تماشای یک فیلم و یا گوش دادن به یک موسیقی هستید را به خاطر بیاورید؛ برای اغلب ما پیش آمده است که در برخی از این زمانها از دنیای اطراف خود دور میشویم.
حداقل یکبار تجربه این را داشتهایم که غرق در انجام کاری باشیم و وقتی فردی نام ما را صدا میکند، توانایی پاسخ دادن نداشته باشیم؛ در این حالت تمرکز ما در بیشترین حد خود قرار دارد.
تفاوت تمرکز در هیپنوتیزم چیست؟ در هیپنوتیزم، فرد کاملاً غرق در ضمیر ناخودآگاه است و بهسادگی از آن بیرون نمیآید.
فرد هیپنوتیزم شده، تمام صداهای اطراف را میشنود، همه اتفاقات را میبیند و درک میکند؛ اما آنقدر بر تفکرات خود در ضمیر ناخودآگاهش تمرکز دارد که این موارد هیچ تأثیری بر او ندارند.
اگر بهصورت خلاصه بخواهیم بگوییم برتری تمرکز در هیپنوتیزم چیست، میتوان گفت در این نوع تمرکز هیچ عاملی نمیتواند باعث پرت شدن حواس فرد شود؛ بهنوعی این تمرکز بسیار پایدار و قوی است.
همچنین، در هیپنوتیزم فرد به دلیل تمرکز بالا به نقطهی ضعف خود نیز دسترسی پیدا میکند و میتواند آنها را بهبود بخشد. این تمرکز بر روی ضمیر ناخودآگاه باعث میشود که فرد به راحتی به دستورات و تغییراتی که به او داده میشود پاسخ دهد.
به طور کلی، تمرکز بالا در هیپنوتیزم میتواند به فرد کمک کند تا به تغییرات مثبتی در زندگی خود برسد و به مسائلی که قبلاً با آنها مواجه شده است راحتتر برخورد کند. این تمرکز نه تنها به بهبود وضعیت فرد کمک میکند، بلکه به ارتقای کیفیت زندگی او نیز کمک میکند.
۴. آرامش
هیپنوتیزم جریانی سراسر آرامش است؛ آرامشی عمیق که در جسم و روح یک فرد نفوذ کرده است.
تعداد افرادی که مدیتیشن را تجربه کردهاند، از تعداد افرادی که هیپنوتیزم شدهاند خیلی بیشتر است؛ آرامش هیپنوتیزم، از جنس آرامش مدیتیشن است؛ با این تفاوت که آرامش در هیپنوتیزم بسیار عمیقتر از آرامش مدیتیشن است.
اگر تجربه مدیتیشن را نداشتهاید و میخواهید بدانید نوع آرامش ناشی از هیپنوتیزم چیست، میتوان با ذکر چند مثال به شرح آن پرداخت:
- زمانی را به خاطر آورید که بسیار خسته بودید و با یک خواب خیلی کوتاه، موفق به دریافت انرژی فراوانی شدید.
- وقتیکه با چشمهای بسته به یک موسیقی بیکلام و آرامشبخش گوش کردهاید.
- هنگامیکه در طبیعت قرار گرفتید و محو زیبایی طبیعت و صداهای آن شدهاید.
تمامی این موارد، از جنس آرامش هیپنوتیزم میباشند؛ اما همانطور که اشاره کردیم آرامش هیپنوتیزم بسیار عمیقتر است.
در هیپنوتیزم، شخص به وضعیتی از ذهنیت عمیق و مرحلهای از آرامش و وضوح ذهنی وارد میشود. در این حالت، فرد قادر به تمرکز بر روی صدا، کلمات یا تصاویر هیپنوتیزور میشود و کاملاً متمرکز و تمرکز شده هستند.
آرامش در هیپنوتیزم به شخص احساس تجدید طاقت، خود آگاهی و احساس آرامش و صفای ذهنی میدهد. این تجربه میتواند به شخص کمک کند تا با استرس، اضطراب و تنشهای روزمره خود بهتر مقابله کند و به فضایی از آرامش و آرامش وارد شود.
بنابراین، آرامش در هیپنوتیزم یک تجربه فوقالعاده است که میتواند به شما کمک کند تا بازتابی عمیق از آرامش و آرامش در زندگی خود تجربه کنید و بازتاب مثبتی برای روح و جسم خود ایجاد کنید.
۵. وضعیت غوطهوری
وقتی فرد در حالت هیپنوتیک و غوطهوری قرار میگیرد، وضعیتهای ذهنی و جسمیاش بهطور کلی دچار تغییر میشود. در این حالت، فرد احساس میکند که به نوعی از خارج شده و دچار یک تجربه عمیق و منحصربهفرد شده است. این وضعیت غوطهوری در هیپنوتیزم میتواند به فرد کمک کند که به تجربههای ذهنی و جسمی عمیقتری دست یابد و به راحتی با مشکلات خود مواجه شود.
این وضعیت غوطهوری همچنین میتواند به فرد کمک کند که به خاطرات یا احساسات ناخوشایند خود دست پیدا کرده و آنها را تجربه کند، اما بهطور آگاهانه و کنترلشده. این وضعیت غوطهوری همچنین میتواند به هدایت فرد در سمتهای مختلف تغییرات ارادی و بهتر شدن شرایط زندگیاش کمک کند. در حالت غوطهوری، فرد ممکن است احساسات مثبتی مانند آرامش، رضایت، و اعتماد به نفس تجربه کند و احساسات منفی را کنترل کند و کاهش دهد.
به طور کلی، وضعیت غوطهوری در هیپنوتیسم یک ویژگی مهم است که به فرد امکان میدهد تا به طور عمیقتر با خود و تجربههای خود ارتباط برقرار کند و تغییرات مثبتی را در زندگی خود ایجاد کند.
انواع هیپنوتیزم
هیپنوتیزم را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد:
- خود هیپنوتیزم: در این روش، فرد خودش را هیپنوتیزم میکند. یکی از مزیتهای خود هیپنوتیزم که شما احتیاج به شخصی دیگر ندارید. به همین جهت میتوانید در هرزمانی اقدام به انجام آن نمایید. برای برخی افراد، بازگو کردن مشکلات برای دیگران آسان نیست؛ با خود هیپنوتیزم دیگر احتیاجی به این کار ندارید.
- دگر هیپنوتیزم: در این روش، درمانگر یا متخصص اقدام به هیپنوتیزم فرد می نماید.
- هیپنوتیزم کاربردی : این نوع هیپنوتیزم برای تسکین درد، کاهش استرس و اضطراب، افزایش اعتماد به نفس، بهبود عملکرد و یادگیری، و کمک به افزایش تمرکز و تماس با ناخودآگاه مورد استفاده قرار میگیرد.
- هیپنوتیزم تفریحی: در این روش، هدف از هیپنوتیزم بیشتر تفریح و سرگرمی است. به عنوان مثال، شوارم هیپنوتیزم در کنسرتها یا رویدادهای تفریحی برگزار میشود.
- هیپنوتیزم کلینیکی: این نوع هیپنوتیزم به عنوان روش درمانی برای مشکلات روحی و روانی استفاده میشود. به عنوان مثال، ممکن است برای مقابله با اعتیاد، فراموشی، فوبیا، اضطراب، افسردگی و غیره بکار گرفته شود.
- هیپنوتیزم سوگستیو: در این نوع هیپنوتیزم، فرد تحت تاثیر توصیهها و ارشادات هیپنوتیزر قرار میگیرد، که برای تغییر عقاید، تصورات و رفتارها استفاده میشود.
- هیپنوتیزم کوگنیتیو: در این روش، فرد تحت تاثیر فهم و تفکر است. این نوع هیپنوتیزم برای بهبود حافظه، تمرکز و دقت استفاده میشود.
- هیپنوتیزم روانشناختی: در این روش، هدف از هیپنوتیزم، تغییر در باورها، احساسات و روابط ناخواسته است. این روش برای درمان اعتیاد، فوبیا، PTSD و اختلالات روانی دیگر استفاده میشود.
همچنین، هیپنوتیزم میتواند به صورت ترکیبی از این انواع استفاده شود و متخصص هیپنوتیزم میتواند تکنیکهای مختلفی را با یکدیگر ترکیب کند تا به مشکل فرد بیشتر کمک کند.
تفاوت خود هیپنوتیزم و دگر هیپنوتیزم چیست؟
- موفقیت و تغییرات حاصل از خود هیپنوتیزم ممکن است در جلسه اول قابللمس نباشد؛ اما در دگر هیپنوتیزم معمولاً از همان جلسه اول تغییرات حاصل میشود.
- در خود هیپنوتیزم معمولاً پس از گذشت زمان و تمرین و تکرارهای متعدد، موفقیت قابل توجهی برای فرد حاصل میشود؛ اما در دگر هیپنوتیزم معمولاً به دلیل نداشتن اطلاعات کافی درمانگر، در خصوص تفکرات شما، روند پیشرفت کمی کند تر خواهد بود.
- در خود هیپنوتیزم، فرد خودش را به ترنس و وضعیتی از ذهنیت عمیقتر تحت تأثیر قرار میدهد؛ درحالی که در دگر هیپنوتیزم، این کار توسط یک متخصص انجام میشود و فرد در وضعیتی از تکراری نیافته قرار میگیرد.
- در خود هیپنوتیزم، فرد مسئولیت اصلی برای تحولات و تغییرات خود دارد، در حالی که در دگر هیپنوتیزم، این مسئولیت بر عهده متخصص هیپنوتیزم است.
۵. خود هیپنوتیزم میتواند به عنوان یک ابزار قدرتمند برای خودافزایی و تحول شخصی استفاده شود، در حالی که دگرهیپنوتیزم معمولاً برای درمان مشکلات روانی و فیزیکی استفاده میشود.
در نهایت، تفاوت اصلی میان خود هیپنوتیزم و دگر هیپنوتیزم در مسئولیت و قدرت تغییرات و تحولات حاصل از هر کدام است. در خود هیپنوتیزم، فرد خودش مسئول تجربه و تحولات خود است، در حالی که در دگر هیپنوتیزم، این مسئولیت بر عهده متخصص هیپنوتیزم است.
شایعات مربوط به هیپنوتیزم
یکی از جالبترین نکاتی که در مورد هیپنوتیزم وجود دارد این است که افراد معمولاً دفعه اول (به دلیل اطلاعات نادرست در مورد هیپنوتیزم و روند آن) تمایل چندانی به این کار ندارند؛ اما پس از گذشت زمان و مشاهده تغییرات و آرامش ناشی از آن، تمایل فراوانی به انجام هیپنوتیزم نشان میدهند. هیپنوتیزم همواره با شایعات بسیاری همراه بوده است؛ ازاینرو عده زیادی از انجام آن خودداری میکنند. در ادامه به تشریح مهمترین شایعاتی که در مورد هیپنوتیزم وجود دارد، به همراه جواب صحیح آن میپردازیم.
۱. با هیپنوتیزم میتوان یک فرد را تسخیر کرد!
این یک باور کاملاً اشتباه است. همانطور که اشاره کردیم در هیپنوتیزم، فرد صداهای اطراف را میشنود یا اتفاقات اطراف را درک میکند؛ بنابراین هرزمانی که بخواهد میتواند از این حالت خلسه خارج شود. اما دلیل وجود این شایعه در مورد هیپنوتیزم چیست؟ در حقیقت افرادی که هیپنوتیزم میشوند، به آرامشی میرسند که خروج از آن برایشان دشوار است؛ ازاینرو تلاش میکنند پیرو درخواستهای درمانگر به آرامش بیشتری برسند و با پیشنهاد درمانگر از این حالت خارج شوند.
۲. ممکن است یک فرد نتواند از حالت هیپنوتیزم خارج شود و تا ابد در این حالت بماند!
این مورد را شاید بتوان بهعنوان مضحکترین شایعه در مورد هیپنوتیزم معرفی کرد! فردی که هیپنوتیزم میشود، در حال کنترل ضمیر ناخودآگاه خود میباشد. این فرد برای کنترل و یا تصحیح احساسات و عملکرد خود وارد هیپنوتیزم میشود؛ چگونه میتوان ادعا کرد فردی که بر ضمیر ناخودآگاه خود دسترسی و تسلط دارد، بر ضمیر هوشیار خود تسلط ندارد؟ درواقع هرزمانی که فرد اراده کند میتواند از حالت هیپنوتیزم خارج شود.
۳. پس از هیپنوتیزم، درمانگر به تمام رازهای ما دسترسی خواهد داشت.
شما قرار نیست بهصورت ناخودآگاه رازهایتان را در اختیار درمانگر قرار دهید. در صورت نیاز، درمانگر قبل از انجام هیپنوتیزم سؤالات خود را میپرسد و در حین انجام هیپنوتیزم، با استفاده از پاسخهای شما میتواند راهنماییهای جامعتری انجام دهد. اگر در حین هیپنوتیزم نیز از شما سؤالی بپرسد و اطلاعاتی بخواهد، شما با هوشیاری کامل میتوانید به او جواب دهید یا از جواب دادن امتناع کنید.
معمولاً عده زیادی، تمام اطلاعات خود را در اختیار درمانگر قرار نمیدهند؛ این یکی از تفاوتهایی است که منجر به کاهش سرعت پیشرفت دگر هیپنوتیزم، نسبت به خود هیپنوتیزم میشود.
۴. هیپنوتیزم مخاطرات جسمی دارد و ممکن است به فرد آسیب بزند.
هیپنوتیزم هیچ گونه خطر جسمی ندارد و به فرد آسیب نمیزند. در واقع، هیپنوتیزم یک فرآیند آرامشبخش و مفید است که بر روی ذهن فرد تأثیر مثبتی دارد. اگر هیپنوتیزم توسط یک کارشناس ماهر و مجرب انجام شود، خطری برای فرد وجود ندارد.
۵. هیپنوتیزم تنها برای افرادی کاربرد دارد که به راحتی قابل هیپنوتیزم هستند.
هیپنوتیزم برای افرادی که به راحتی قابل هیپنوتیزم هستند و همچنین برای افرادی که نسبتاً سختتر این قابلیت را دارند، همانطور کاربرد دارد. همه افراد قابلیت هیپنوتیزم را دارند و میتوانند از این فرآیند بهرهمند شوند، شرطی که با محترمانه و با حفظ شرایط مناسب این فرآیند انجام شود.
۶. هیپنوتیزم تنها برای تغییر عادات مفید یا مشکلات روحی بهکار میرود.
هیپنوتیزم برای تغییر عادات مفید، مشکلات روحی، اضطراب، استرس، افزایش اعتماد به نفس، تسکین دردهای مزمن، بهبود خواب و غیره بسیار موثر است. اما هیپنوتیزم همچنین برای بهبود عملکرد روانی و حتی جسمانی، افزایش عملکرد تیمی و ارتقاء عملکرد ورزشی نیز بسیار موثر است. بهطور کلی، هیپنوتیزم یک ابزار قدرتمند برای افزایش کیفیت زندگی و بهبود عملکرد است.
پزشکان مصر
طبق متون باستانی مصر، پزشک – روحانیان مصری از بیماران خودشون درخواست می کردن، دید خود را بر روی قطعه ای از فلز شفاف متمرکز کنن تا القای خلسه انجام شود. هیپوکرات که به عنوان پدر طب ازش یاد میشه و قسم نامه پزشکی وی شهره خاص و عامه، پدیده ابتلا جسمانی به بیماری و درمان روان با چشمان بسته را توصیف کرده.
رومی ها درمان با خلسه رو از یونانی ها یاد گرفتن. درمیان رومی ها، اسکولاپیوس، اکثرا درد بیمارانش رو با تلقین آن ها به خواب عمیق و ضربات آرام با دست درمان می کرده. در۱۶۰۰ پیش از میلاد مسیح، وونگ تای پدر طب چینی از ذکر وردهایی به همراه تکان دادن دست به منظور درمان بهره می گرفته.
هیپنوتیزم در طب سنتی مصر بسیار مهم بود و پزشکان از آن به عنوان یک روش درمانی استفاده میکردند. این روش به آنان کمک میکرد تا بیماریهای روانی و جسمانی بیماران خود را درمان کنند. از آنجایی که هیپنوتیزم در آن زمان به شدت باور دار بود، پزشکان مصری به آن اعتماد زیادی داشتند و از آن به عنوان یکی از ابزارهای اصلی درمان استفاده میکردند.
بنابراین، میتوان گفت که هیپنوتیزم و پزشکان مصر بسیار وابسته به یکدیگر بودند و از این روش به صورت فراگیر استفاده میکردند. این نشان میدهد که هیپنوتیزم به عنوان یکی از روشهای درمانی قدیمی و موثر برای پزشکان مصری بوده است.
دیدگاه دکتر فرانس آنتوان مسمر درباره هیپنویتزم
در عصر نوین امروزی همون طور که پیش تر هم در خلاصه پیشینه هیپنوتیزم به اون اشاره هایی داشتیم، به دکتر فرانس آنتوان مسمر بر می گرده. خواب مصنوعی که از قدیم الیام از پدیده های ماورای طبیعی محسوب می شد، از سال ۱۷۷۴ میلادی ارزش درمانی پیدا کرد و به وسیله مسمر مورد استفاده قرار گرفت. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که این پزشک اتریشی بر این باور بود که انسان از حوزه انرژی خاصی تحت عنوان مغناطیس حیوانی برخورداره که به وسیله اون میشه امراض و بیماری ها رو درمان کرد.
در واقع فرآیند آن به این شکل بود که مسمر بیماران خود را در حالت خلسه قرار می داد و با شکل و ظاهر خاصی به اون ها وارد می شد و بدین وسیله نسبت به درمان آن ها اقدام می کرد. مسمر ابتدا به آن اسم “مغناطیس” و بعد ها “مانیه تیسم” رو نسبت داد ولی این امور بعد ها به وسیله شاگردان مسمر دنبال شد و به نام مسمریسم شهرت پیدا کرد و سال ها بعد به وسیله دکتر جیمز برید که مختصری راجبش صحبت شد، به نام “هیپنوتیزم” درآمد.
ولی باید بگیم که پیشرفت های اساسی و حائز اهمیت هیپنوتیزم در سال ۱۸۴۲ و زمانی که جیمز برید شروع به بررسی بیشتر آن کرد به وقوع پیوستن. همان طور که قبل از اینم اشاره کردیم جیمز که “پدر هیپنوتیزم جدید” نام گرفته اعتقاد نداشت که خواب مغناطیسی موجب هیپنوتیزم میشه و بر این باور بود که خلسه ها تنها یک “خواب عصبی” هستند.
او در سال ۱۸۴۳ بود که یک کتاب درباره این موضوع با نام “نوریپنولوژی” نویسندگی کرد. سال ها بعد دکتر برید، دکتر اسدیل، شارکو، امیل کویه، فروید، کارلو مارچزی و ایوان پاولوف نیز از هیپنوتیزم در درمان بیماری های گوناگون بهره گرفتن و شیوه های درمانی آن ها هنوز هم در شاخه های گوناگون علم پزشکی کاربرد داره و مورد استفاده قرار می گیره.
زیگموند فروید روان شناس و روانکاو بزرگ
جالبه بدونید که زیگموند فروید روان شناس و روانکاو بزرگ نیز یکی از افرادی بود که هیپنوتراپی را روشی سودمند طلقی می کرد. او بر این اعتقاد بود که به کمک هیپنوتیزم می توان به ناخودآگاه و ناهوشیار فرد دسترسی مناسبی پیدا کرد و مشکلات فرد را ریشه یابی و مرتفع کرد. فروید بر این باور بود که هر فردی را نمی توان هیپنوتیزم کرد و سطح هیپنوتیزم شدن افراد نیز به هیچ عنوان یکسان نیست. از طرفی اثرات هیپنوتیزم را ناپایدار و محدود به زمانی کوتاه می دانست.
در انتهای این بخش که به تاریخچه علم هیپنوتیزم پرداختیم باید عرض کنم که تکامل و درخشش هیپنوتیزم در عصر جدید بر پایه نظریات دانشمندانی مثل مسمر با نظریه مغناطیس حیوانی، برید با نظریه چشم دوختن به نقطه نورانی و کوئه با نظرئه اثرات تلقین شکل گرفته است.
از سال ۱۹۵۰ به بعد هیپنوتیزم در محافل علمی و دانشگاهی با گستردگی گسترده ای دنبال میشه که کاربرد های خاصی رو در درمان بیماری های مختلف داره. در حقیقت بعضی کشورهای دنیا مثل آمریکا، روسیه، کانادا و … علم هیپنوتیزم را با فیزیولوژی، روانشناسی، روانکاوی و پزشکی هم ردیف می دونن.
معروف ترین روش هیپنوتیزم
در نظر داشته باشید که یکی از روش های هیپنوتیزمی رایج در علم هیپنوتیزم روش کیاسون محسوب میشه. این روش ابتکار دکتر سیمون کیاسون متخصص بیماری های زنان و زایمان اهل شهر یونگستون ایالات اوهایو آمریکا است، ولی دگرگونی در آن برای پزشک یا درمانگر به شکلی است که کاربرد آن آسان تر باشد، مجاز خواهد بود.
این روش بر اساس فرضیه است که فرد هنگام وضعیت ترکیب عقلانی-حسی، بیشترین قدرتهای عقلی خود را به کار میگیرد؛ زیرا در این حالت جهت ترکیبی از تصور و اعتقادات نمونه تشکیل شده که حس و عقل را به وسیلهی تقلید از یک عملگر ناخودآگاهی در کسر زمان، در نقطهی بالاتری قرار میدهد.
در این روش، فرد به وسیلهی استفاده از تصاویر ذهنی و روشهای آرامسازی و تمرکز، وارد وضعیت هیپنوتیک میشود و محدودیتهای ذهنی خود را کنار میگذارد، به طوری که در صورت پذیرشی صادقانه از مراحل روانشناسی که پرسنل جارر به عنوان ذهن هماهنگ شناخته است، بدون کسب سابقهای از موفقیت بدون ذهنی در موارد دیگر پیش میتازد.
روش و مراحل انجام هیپنوتیزم
در حقیقت میشه گفت که هیپنوتیزم به روش های مختلفی قابلیت اجرا رو داره و مراحل هر روش فرق هایی با اون یکی ها داره. بعضی از تکنیک ها با چشمان باز و بعضی دیگر با چشمان بسته انجام می شن. به صورت کلی هیپنوتیزم چند مرحله داره :
- پذیرش
- تمرکز
- تلقین
- انجام فرآیند
- بازگشت
۱) پذیرش :
اولین مرحله به منظور انجام هیپنوتیزم این است که شخص قصد داشته باشه هیپنوتیزم بشه بخاطر این که هیپنوتیزم پروسه ای نیست که به زور صورت بپذیره. چنانچه فردی نخواهد هیپنوتیزم شود یا با هیپنوتراپیست یا همان هیپنوتیزم کننده همکاری نکنه هیپنوتیزم نمیشه. خوبه بدونید که بعضی پذیرش هیپنوتیزم در انسان های مختلف به یک اندازه نیست و بعضی از افراد هیپنوتیزم پذیر نیستند.
۲) تمرکز : در حقیقت در خصوص با این مورد باید گفت که تمرکز کردن و آرام سازی ذهن بسیار حائز اهمیته. چنانچه فردی که قصد داره هیپنوتیزم بشه، نتونه تمرکز کنه، پروسه انجام هیپنوتیزم با چالش مواجه میشه و انجام هیپنوتیزم با شکست روبرو میشه. برای آرامش و تمرکز از شخص درخواست میشه که بدنش رو در شرایط آرام و ریلکس قرار بده. در واقع فرد میتونه دراز بکش و یا بشینه. تنفسش را عمیق و منظم انجام بده و ماهیچه هایش را شل و متمرکز کنه. فکر خودش رو آروم کنه و به خودش تلقین کنه که قصد خواب داره.
۳) تلقین :
تلقین را میشه محرکی به حساب آورد که به انجام پروسه هیپنوتیزم کمک میکنه و فرد را در وضعیت خواب عصبی قرار بده. تلقین و محرک ها قادره دیداری یا شنیداری باشه.
میشه گفت که یکی از نمونه های محرک دیداری برای تلقین، شمع هستش، در این راستا از شخص خواسته میشه به نور یک شمع نگاه کنه و فرآیند تلقین رو شروع کنه و یا برای محرک شنیداری میشه به گوش دادن به صدای تیک تاک ساعت اشاره داشت.
هیپنوتیزور در پروسه تلقین دادن، شخص را به آرامش دعوت می کنه و در تلقین هایش شخص رو به خوابیدن تشویق خواهد کرد. بعد از انجام فرآیند تلقین از او سوال می کند که آیا به خواب رفته یا خیر؟ تاکید می کنم که این خواب یک خواب طبیعی نیست و با خوابیدن معمولی تفاوت هایی اساسی داره.
۴) انجام پروسه هیپنوتیزم : در این مرحله شخص هیپنوتیزم شده است و می توان از او سوال های کرد که در شرایط معمولی توان پاسخگویی به آن ها را ندارد. به همان صورتی که پیش تر هم اشاره داشتیم، زمانی که کسی هیپنوتیزم میشه، میتونه به سطوح عمیق تر هوشیاری و مهم تر از اون به ناخودآگاه ذهنش دسترسی داشته باشه و همین امره که انجام فرآیند هیپنوتیزم رو جذاب و هیجان انگیز می کنه. هیپنوتراپیست ها در این زمان به درمان کسی که هیپنوتیزم شده است مشغول می شوند.
۵) بازگشت : بعد از انجام هیپنوتیزم می بایست شخصی که هیپنوتیزم شده است را بار دیگر به کمک تلقین های دیداری و شنیداری به وضعیت طبیعی برگردونیم و از حالت هیپنوتیزم یا خواب مصنوعی او را خارج کنیم.
به این صورت ۵ مرحله انجام فرآیند هیپنوتیزم کامل شده است و شما قادرید که به زندگی عادی خودتون برگردید.
موارد مورد استفاده از هیپنوتیزم در روان درمانی
قابل توجه که از هیپنوتیزم به منظور درمان بسیاری از اختلالات فیزیولوژیک و روان شناختی بهره گرفته میشه.
در واقع در پزشکی، از هیپنوتیزم جهت کاهش اضطراب مربوط به عمل های پزشکی و دندان پزشکی، آسم، بیماری های معده و روده، تهوع ناشی از شیمی درمانی، و مدیریت درد، بهره گرفته می شود. در درمان بیماری های روانی، هیپنوتیزم مورد استفاده قرار می گیره تا به مردم کمک کنه بر اعتیاد خودشون غلبه کنن.
در ادامه باید عنوان کرد که استفاده از هیپنوتیزم در راستای حل مشکلات عاطفی – هیجانی بیشتر از دیگر موارد بحث برانگیز است.
طرفداران استفاده تراپوتیک از هیپنوتیزم این طور عنوان می کنن که این کار به روان درمانگران اجازه خواهد داد تا خاطرات واپس رانده ای را که در پشت پرده مشکلات روان شناختی قرار دارن، کشف کنن
فاکتور های مهم هیپنوتیزم
تمرکز فوق العاده فکر
انفکاک و تجزیه که در واقع همان جدا شدن ذهنی از محیط پیرامون است
تلقین هم لازم است، بخاطر این که اساس هیپنوتیزم تلقین به نفس هستش
در نتیجه، میتونیم این طوری بگیم که : هیپنوتیزم = تمرکز + اعتقاد + انتظار + تصور + ارتباط
مراحل انجام موفقیت آمیز هیپنوتیزم
مناظره اولیه، بهتر آماده کردن ذهن بیمار
انجام آزمون های هیپنوتیزم از تکنیک های عمیق سازی مانند آزمون چشم اشپیگل
کانونی کردن توجه یا همان تمرکز ذهن
القای خواب هیپنوتیزم
استفاده از تکنیک های عمیق سازی
تسهیل پاسخ های ناخودآگاه
تصدیق خلسه، ارائه تلقین های پس از هیپنوتیزم و بیرون آمدن از خلسه
هیپنوتیزم و ادراک
بسیاری از مطالعات، هیپنوتیزم را به صورت ویژه به فرایند های ادراکی مرتبط می دانند و اون رو به عنوان “پدیده ای که شامل تمرکز دقیق پذیرنده می شود” شرح می دهند.
بعضی نشانه ها دلالت بر نقش هیپنوتیزم در کنترل انتخابی تمرکز دارند. ارتباط بین هیپنوتیزم و وضعیت حواس جمعی بر اساس نتیجه تجربه های پیشین تقویت می شود. در این تجربه ها، تلقین هیپنوتیزمی برای تغییر درک و آگاهی درباره مسائل گوناگون استفاده می شده است.
به عنوان مثال، از عمل تلقین برای تحریک ادراک پریشی که در این حالت شخص می تواند اشیا و اشکال را حس کنه، ولی توانایی تشخیص هوشیارانه آنها را ندارد، استفاده شده است. در آزمایش های دیگر، نقش تلقین برای دست کاری پروسه بصری که در حقیقت نوعی توانایی مغز در تشخیص اشیا در فضا و بازشناسی حالت های آن است، تعریف می شود. در گذشته بیشتر این تأثیرات، هیپنوتیزم را به نمایشی جذاب بدل می کرده که وقتی به عنوان یک حقه جادویی استفاده می شد، باعث ترس و خنده می شد!
کاربرد هیپنوتیزم در موارد مختلف
در هیپنوتیزم قابلیت پنهانی به منظور ایجاد تغییر در ادراک وجود دارد. این چیزی است که به عنوان رویکرد درمانی مکمل، جایگاه جدیدی برای خودش پیدا کرده است. امروزه در اروپا و آمریکا، هیپنوتیزم درمانی برای کمک به بسیاری از موقعیت های پزشکی و درمانی مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین این روش درمانی، به اشخاص برای رهایی از عادات منفی که تأثیر جدی بر سلامت شان داشته کمک شایانی خواهد داشت. هیپنوتیزم درمانی در مواردی که گفته شد، در زیر برای شما عزیزان آورده شده است:
۱) سندروم روده تحریک پذیر
مطالعات بیان می کنه که هیپنوتیزم می تواند برای مدتی کوتاه، در تسکین نشانه های سندروم تحریک پذیری روده تاثیر گذار باشد. تأثیرات بلند مدت این روش هنوز به صورت قطعی مورد آزمایش قرار نگرفته است.
۲) بی خوابی و اختلالات خواب
در حقیقت هیپنوتیزم می تواند به کنترل بی خوابی، کنترل کابوس های شبانه و عوامل ترس از خواب که بیشتر در کودکان و نوجوانان ۷ الی ۱۲ ساله اتفاق می افتد، کمک شایانی بکند. همین طور اختلالات خواب غیر معمولی تر مانند راه رفتن در خواب نیز با این روش قبل درمان خواهد بود. این نکته رو در خاطر خودتان داشته باشید که تمدد اعصاب و کنترل تنفس نیز با کمک هیپنوتیزم امکان پذیر است.
۳) میگرن
بعضی مطالعات محققان بیان می کنه که هیپنوتیزم قادر است در درمان میگرن ها و سردرد های عصبی تاثیر به سزایی رو داشته باشد. به علت اثرات جانبی پایین در روش هیپنوتیزم، این شیوه درمان جایگزین مطلوبی به حساب بیاید.
۴) کنترل درد های بالینی
هیپنوتیزم می تونه بر عوارض بعضی جراحی ها اثر تسکین بخش داشته باشه. مطالعات درباره تاثیر هیپنوتیزم از این قرار است که احتمالا استفاده از این روش می تواند به زنان در کنترل درد زایمان کمک کند. اگرچه مشاهدات متغیری در این زمینه وجود دارد.
۵) افزایش اعتماد به نفس و بهبود عزت نفس
هیپنوتیزم می تواند به افزایش اعتماد به نفس و بهبود عزت نفس شخص کمک کند. این روش می تواند افراد را به سمت تغییرات مثبت و بهبود در روابط شخصی و حرفه ای هدایت کند.
۶) کنترل استرس و اضطراب
به عنوان یک روش غیر مرتبط با دارو، هیپنوتیزم می تواند به کنترل استرس و اضطراب کمک کند. این روش می تواند باعث آرامش و آرامش ذهنی شود و به کاهش سطح استرس و اضطراب کمک کند.
۷) کمک به کنترل وزن
هیپنوتیزم می تواند در ایجاد عادات سالم و کمک به کاهش وزن در افراد موثر باشد. این روش می تواند افراد را به سمت انتخابهای سالم تغذیه و تمرین هدایت کند.
۸) کمک به از بین بردن عادتهای مضر
هیپنوتیزم می تواند به از بین بردن عادت های مضر مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل یا مواد مخدر کمک کند. این روش می تواند به تقویت اراده و کنترل بر خود کمک کند و افراد را از وابستگی های مخرب آزاد کند.
هیپنوتیزم رضا رشیدپور در برنامه زنده! (ویدئوی زیر)
هیپنوتیزم حیوانات (ویدئوی زیر)
و بخوانید:
4 پاسخ
در طول هیپنوتیزم چه اتفاقی برای بدن می افتد؟
سلام
در طول هیپنوتیزم، بدن ممکنه تغییرات فیزیولوژیکی مختلفی رو تجربه کنه، مثل کاهش ضربان قلب و فشار خون، شل شدن عمیق عضلات، کند شدن تنفس و افزایش تولید اندورفین. بدن وارد حالت آرامش عمیق و تمرکز میشه و به فرد اجازه میده تا نسبت به پیشنهادات و تصاویر ارائهشده توسط هیپنوتیزور پذیرای بیشتری داشته باشه. بعضی از افراد هم ممکنه احساس گرما، سنگینی یا سوزن سوزن شدن در قسمت های مختلف بدن رو تجربه کنن. به طور کلی، هیپنوتیزم حالتی طبیعی از افزایش آرامش و تمرکزه که می تونه حس خوب و آرامش رو در بدن ایجاد کنه.
شما فرق هیپنوتیزم و ماینوتیزمو هم می ذونین ؟
سلام
هیپنوتیزم یا هیپنوز یعنی وضعیتی از ذهنیت که شامل تمرکز عمیق و توجه غیرمعموله و باعث میشه فرد به دستورات مستقیم یا غیرمستقیم تحت تاثیر افراد دیگه قرار بگیره. این فرآیند توسط یه هیپنوتیزور انجام میشه و فرد در وضعیت هیپنوتیزم با توجه به وضوح و شناختههای ذهنی خودی به درخواستها و دستورات هیپنوتیزور عمل میکنه.
از سوی دیگه، ماینوتیزم وضعیتی از ذهنیته که هنگامی که افراد با عملکرد ذهنی مواجه میشن، ممکنه خودکنترلی رو از دست بدن یا عملکردهای ذهنیشون رو نادیده بگیرند. این وضعیت ممکنه به صورت خودجوش و بدون نیاز به هیپنوتیزور اتفاق بیفتد و خواسته یا ناخواسته و مطلوب یا نامطلوب باشه.
بنابراین، تفاوت اصلی بین هیپنوتیزم و ماینوتیزم، در اینه که هیپنوتیزم به وسیله یه فرد دیگه و تحت نظر صورت میگیره، درحالیکه ماینوتیزم میتونه به صورت خودجوش و بدون نیاز به فرد دیگه اتفاق بیفته.