والدین هلیکوپتری چه کسانی هستند؟
والدین هلیکوپتری یا همان والدین بیش از محافظ، والدینی هستند که زندگیشان، کارشان، ارتباطشان با همسرشان و … را نابود میکنند؛ چراکه آنها هیچ گاه وقتی برای خودشان ندارند، خود را کاملا فراموش کردهاند، جز فرزندان، و صرف کردن زندگیشان برای آنها، چیزی را نمیشناسند و صرفا همیشه عاشق شنیدن این جمله هستند:
«من نمیدانم واقعا چطور همهی این کارها را انجام میدهی؟!»
والدین هلیکوپتری در همه جا و برای همه حضور دارند
این والدین همه جا حضور دارند؛ وقتی چیزی خراب میشود بایستی خیلی خیلی زود آن چیز توسط آنها درست شود؛ و به این ترتیب است که همسرشان و فرزندانشان قابل اطمینان بودن آنها را میبینند و همیشه شاهد این هستند که آنها مدام نگران دیگران هستند.
این والدین ممکن است این پیام را بدهند که «والدین نیازی به مراقبت از خود ندارند.»
آنها همیشه در حال تلاشند، در حال مراقبت از دیگرانند، در حال قبول مسئولیت دیگرانند؛ اما در همهی این موارد به صورت بسیار افراطی وارد میشوند، به طوری که اولا تمام مشغله و هم و غمشان همین موارد میشود و بس، و ثانیا با این عملکردشان نمیگذارند دیگران (بویژه فرزندان) درک درستی از زندگی واقعی پیدا کنند، با مشکلات و چالشهای سازنده روبرو شوند و توان رویارویی یا آیندهی خود را پیدا کنند.
نشانه های هشدار والدین هلیکوپتری
اگر با موارد یاد شده، شما نیز احتمال اینکه جوز والدین هلیکوپتری باشید را در خود بالا دیدهاید؛ لازم است نشانههایی هشدار دهندهی مربوط به این چنین والدینی را بشناسید و آنها را در زندگی خود رصد کنید؛ این نشانهها شامل موارد زیر هستند:
- این والدین به طور مکرر برای درگیری های فرزندانشان مذاکره می کنند
- آنها اکثر مواقع تکالیف فرزندانشان را انجام می دهند و چندان اجازه به انجام تکالیف توسط خودِ فرزندان را نمیدهند
- آنها همیشه با گوشزدها و تذکرات مکرر، مربیان فرزندانشان را آموزش می دهند و درصددند که نگذارند کوچکترین خطا و اشتباهی از مربیان سر بزند
- حتی آنها در یک اقدام کوچک فرزندشان، مثل یک پیادهروی کوتاه، یک دیدار مختصر با دستشان و … به دنبال آنها میروند
- آنها مسئولیت همهی کارهای فرزندانشان در خانه و حتی بسیاری از امور بیرون از خانهی آنها را بر عهده میگیرند
- آنها به صورت مداوم فرزندانشان را از هر گونه شکست و چالشی محافظت میکنند
- آنها به فرزندان خود هیچ گونه حق انتخابی نمیدهند و صرفا فرزندان خود را در مسیری قرار میدهند که خود از قبل برایشان انتخاب نمودهاند
والدین هلیکوپتری نباشید
اگر میخواهید یک زندگی خوب داشته باشید، والدین هلیکوپتری نباشید؛ یک نفس عمیق بکشید و به این موضوع توجه کنید که شما واقعا مجبور نیستید همهی کارها را انجام دهید. فرصتی برای زندگی خودتان بیابید؛ همان طور که شرکتهای هواپیمایی در آغاز سفرشان میگویند «قبل از کمک به دیگران اول ماسک اکسیژن خود را بگذارید.» این کار به شما اجازه خواهد داد پدر یا مادر بهتری باشید.
اما برای اینکه بتوانید به آن عملکرد نامطلوب قبلی بدرود بگویید و این عملکرد جدید را بپذیرید، لازم است ابتدا دلیل دچار شدنتان به این مسئله را نیز درک کرده و دریابید. و آن اینکه:
دلایل اصلی تبدیل پدر و مادر به والدین هلیکوپتری را بشناسید
اگرچه موارد متعددی میتواند در بروز چنین پدیدهای موثر افتد که یک پدر، یک مادر و یا هر دوی آنها به والدین هلیکوپتری تبدیل شوند؛ اما شاید بتوان گفت مهمترین دلایلی که این موضوع را ایجاد کرده و تشدید میکند، موارد زیر هستند:
ترس از بروز نتایج وحشتناک
معمولا والدینی که به عارضهی فوقالذکر دچار میشوند، از آن دسته از پدر و مادرهایی هستند که به صورت مداوم ترس آسیب دیدن روحی، راونی و یا جسمی فرزندانشان در رویارویی با رخدادی جدید را دارند؛ آنها فکر میکنند اگر به صورت مداوم مراقب فرزند خود باشند، آن را از روبرو شدن با پدیدههای جدید دور کنند و مانعی برای ورود هر گونه رخداد جدید به زندگی فرزندشان باشند، تمامی مخاطرات احتمالی را از او دور کرده اند و بدین صورت زندگی سالم و به دور از هر گونه مشکل، چالش، خطر و ریسکی را برایش به ارمغان آوردهاند.
در واقع این والدین درک درستی از حیاط صحیح بشری ندارند که همیشه و به صورت کاملا مداوم در حال تغییر، پویایی و تحول است، و موضوع روبرو شدن با پدیدههای نو در زندگی هر کس، یک امر کاملا بدیهی، عادی و البته کاملا الزامی و اجتناب ناپذیر است.
ایدآل گرایی
آن دسته از پدر و مادرهایی که همیشه نگاهی آرمانگرایانه و توأم با ایدهآلگرایی افراطی دارند، همیشه میخواهند فرزندشان در همهچیز بهترین باشد، بهترین علکرد را داشته باشد، هیچ گونه خطا و اشتباهی (چه سهوی و چه عمدی) از آنها سر نزند و ….؛ از همین رو، آنها مداوم فرزند خود را زیرنظر میگیرند، محدود میکنند، خط و مشی میدهند و … تا مبادا عملکرد او از آرامانها، ایدهآلها و محدودههای مطلبشان خارج شود.
یادتان باشد طرز فکر شما والدین عزیز، نسبت به دنیای اطرافتان، فرزندانتان و حتی خودتان، بر احساسات شما، شیوه فرزند پروری و درنتیجه بر تابآوری کودک تان، بسیار تأثیرگذار است. از کودک خود نیز انتظار نداشته باشید انسان کاملی باشد. همه کودکان اشتباه میکنند اما بیشتر اشتباهات آن ها عمدی نیستند.
باورهای اشتباه اجتماعی
جامعه (اعم از خانواده و انسانهای پیرامون و خارج از آن) یکی از بزرگترین معلمینی است که نوع تربیت هر کس را به صورت بسیار خاصی تعیین میکند؛ در واقع اکثر ما آنگونه زندگی میکنیم که جامعهی ما برایمان تعریف و تعیین کرده است. از همین رو، گاه زندگی در جوامع افراطی (که البته در جوامع سنتی و گاه جوامع اعتقادی بیشتر به چشم میخورد) موجب میشود تا تصمیمگیریها ما نیز خشک، افراطی و بدون هر گونه پویایی و پذیرشی باشد؛ و والدینی که تربیت شدهی چنین جوامعی باشند، احتمال اینکه بیش از سایر والدین به عارضهی والدین هلیکوپتری دچار شوند بیشتر است.
در حقیقت باور، نگرش و تفکری که این گونه والدین دارند، نشات گرفته از باورهای اجتماعی محدودی است که جامعهی محدودشان برایشان تعریف نموده، پس قادر نیستند شاهد خروج فرزندانشان از این محدوده، چارچوب و قید و بند باشند. پس دست زدن به روندهای نظارتی سنگین، انجام امور فرزندان برای محدود نگاه داشتنشان و … همه و همه کارهایی است که باعث شود فرزندان از چارچوب تعیین شده خارج نشوند.
زندگی نزیسته
زندگی نزیسته عامل دیگری است که میتواند در بروز والدین هلیکوپتری موثر باشد؛ در واقع زندگی نزیسته همان مطلوبی است که اکثر ما در زندگی گذشتهمان نتوانستیم بدان دست پیدا کنیم و به احتمال زیاد الان نیز حصرت آن فقدان را به همراه خود داریم. از همین رو است که بسیاری از والدینی که در گذشته نتوانستهاند به خواستهها و ماردشان برسند، امروز فرزند خود را به گونهای کنترل و محدود و مهار میکنند که فرزندشان به همان مطلوب، همان خواسته و همان مراد والدین دست پیدا کند.
قیاس اشتباه
مقایسه
5 پاسخ
سوال دیگه ام متضاد والد هلیکوپتر چیست؟
نقطه مقابل والدین هلیکوپتری (helicopter parents)، والدین با محدوده آزاد (free-range parents) هستند.
والدین با محدوده آزاد (والدین رهاساز / والدین بدون محدوده) به فرزندان خودشون اجازه می دن که استقلال و آزادی کاملی/نسبتا کاملی داشته باشند و اونها رو تشویق می کنند تا محیط اطراف خودشون رو کشف کنند، خودشون تصمیم ها رو بگیرند و از تجربیات خودشون بیاموزند. این سری والدین معتقدند که باید به فرزندان خودشون اجازه بدهند ریسک کنند و با چالش ها روبرو بشن، چون این تجربیات رو برای رشد و تکامل فرزندشون ارزشمند می دونند.
برخلاف والدین هلیکوپتری که همیشه بر فراز زندگی فرزندان خودشون شناور می شن و دائماً در هر جنبه ای از زندگی اونها نظارت و مداخله می کنند، والدین بدون محدوده به فرزندانشون اعتماد دارند که به تنهایی موقعیت ها رو مدیریت کنند و معتقدند که بهشون فضایی برای یادگیری و رشد مستقل میدن. این رویکرد انعطافپذیری، اعتماد به نفس و استقلال رو در کودکان تقویت میکنه و آنها رو آماده میکنه تا بر اساس شرایط خودشون در جهان حرکت کنند.
همون طور که در ویکی پدیا نوشته: فرزندپروری آزادانه مفهوم تربیت فرزندان با روحیه تشویق آنها به عملکرد مستقل و با نظارت محدود والدین، مطابق با سن رشد آنها و با پذیرش منطقی خطرات شخصی واقعی است. به عنوان نقطه مقابل فرزندپروری هلیکوپتری دیده می شود.
Free-range parenting is the concept of raising children in the spirit of encouraging them to function independently and with limited parental supervision, in accordance with their age of development and with a reasonable acceptance of realistic personal risks. It is seen as the opposite of helicopter parenting.
تئوری فرزندپروری هلیکوپتر چیست؟ و آیا فرزندپروری با هلیکوپتر خوب است یا بد؟
سلام
تئوری فرزندپروری هلیکوپتری به سبکی از فرزندپروری اشاره داره که در اون والدین بیش از حد درگیر زندگی فرزندشون هستند، بر هر حرکتشون نظارت می کنند، مدام مشکلات رو برای اونها حل می کنند و به طور کلی بهشون استقلال یا اجازه خودمختاری زیادی نمیدن.
فرزندپروری هلیکوپتری اغلب به عنوان یه چیز منفی تلقی می شه چون می تونه بسیار مانع از بروز توانایی کودک برای توسعه مهارت های حل مسئله، تصمیم گیری و انعطاف پذیری بشه. همچنین می تونه باعث ایجاد وابستگی به والدین (و در آینده وابستگی به دیگران) شده و منجر به اضطراب و کاهش عزت نفس در کودک بشه. علاوه بر این، می تونه بر روابط والدین و فرزند فشار وارد کنه و گاه منجر و منتهی به گسستگی روابط خانوادگی بشه و حتی گاه می تونه منجر به فرسودگی شغلی والدین بشه.
با این حال، بعضی بر این باورند که سطحی از مشارکت و راهنمایی والدین می تونه برای کودکان مفید باشه، به ویژه در سنین رشد. مهمه که بین درگیر شدن در زندگی فرزندتون و اجازه دادن بهش برای توسعه استقلال و تصمیم گیری خودش تعادلی پیدا کنید.