در جهان امروزی که در تکنولوژیها و فناوریهای نو غرق شده و پر از گوشیهای هوشمند، کامپیوترهای PC، لبتاپها و … میباشد، جای هیچ شگفتی نمیباشد اگر با کودکانی مواجه بشویم که کار کردن با صفحه کلید را راحت تر از نوشتن با دست بدانند.
در بسیاری از مدارس کشورهایی همچون ایالتهای آمریکا نوشتن مطالب با دست از برنامهی درسی حذف گردیده و دانشآموزان برای تایپ کردن و مرتب کردن یادداشتهایشان باید از لبتاپ بهره بگیرند؛ چراکه استفاده از لبتاپ کار یادداشتبرداری را آسانتر و گاه سریعتر میکند و با این روش دانشآموزان قادر خواهند بود تا علاوه بر این موارد، اطلاعات مورد نیاز در این یادداشتها را نیز بسیار زودتر پیدا کنند و یا حتی بسیار راحتتر در اختیار دیگر هم کلاسیهای خود قرار دهند.
با وجود این، تحقیقهای اخیر محققان نشان داده است بنا به دلایلی متعدد، نوشتن با دست بهتر از بکارگیری صفحهکلید میباشد.
در ادامه به دلایل مطرح شده در این تحقیقات اشاره میکنیم:
دلایل اولویت داشتن نوشتار دستی نسبت به تایپ های رایانه ای
همانطور که بیان شد، به رغم جذابیتهای زیادی که ثبت اطلاع به واسطهی تایپ و بهرهگیری از فناوریهای جدید دارد، دست به قلم شدن و نگاشتن با شیوههای سنتی فواید و ویژگیهای منحصر به فرد زیادی دارد که سبب میشود با وجود سنتی بودن شیوهی نگاشتِ دستی، باز هم توصیه به این شیوهی قدیمی در دستور کار محققان زیادی باشد؛ دلایل زیر، تنها مواردی اندک از دلایل بسیار زیادی است که میتوان شیوهی تحریر دستی بر آن مترتب باشد:
تقویت مهارتهای شناختی
نوشتن با دست یکی از ابزارهای اساسی برای رشد مهارت های شناختی در کودکان می باشد.
بنا بر نتایج چندین تحقیق کودکانی که با دست خود نامه می نویسند در مقایسه با کودکانی که از شیوه های مکانیزه بهره می گیرند سریع تر نامه نوشتن را یاد میگیرند.
برخلاف تایپ کردن، نوشتن با دست به ترکیبی از مهارت ها بصری، حرکتی و شناختی نیاز دارد که بخش اساسی در فرایند یادگیری می باشد.
تمرین نوشتن با دست نه تنها باعث یادگیری بهتر حروف می گردد، بلکه باعث بهبود بیان فرد و همچنین شکل گیری ایده در او میشود.
این مزیت نوشتن تنها محدود به کودکان نمی شود، بلکه بزرگ ترها را نیز قادر می سازد با بهبود مهارت های نوشتن خود باعث تقویت مهارتهای شناختی شوند.
افزایش تمرکز
به هنگام نوشتن با دست، بخش خاصی از مغز به نام سیستم فعال کننده مشبک (شبکه ی مشبک مغز – RAS) تحریک می شود.
این سیستم مانند فیلتری در برابر تمام اطلاعات حسی دریافت شده از محیط عمل میکند و تصمیم می گیرد که کدام یک از اطلاعات و داده ها مهم هستند، و چه اطلاعاتی را باید نادیده گرفت.
از آنجایی که نوشتن با دست به تحریک شدن این بخش از مغز کمک می نماید، نتیجتاً سبب افزایش تمرکز فرد در حین انجام وظایف مختلف می شود.
بهبود حافظه
محققان روانشناس دانشگاه کالیفرنیای آمریکا در چندین نوبت تحقیقات، دو گروه از دانش آموزان را مورد تحلیل و بررسی قرار داده اند.
در یک گروه، دانش آموزانی قرار داشتند که برای یادداشت برداری از لپ تاپ بهر می گرفتند.
در گروه دیگر، دانش آموزان از دفترچه یادداشت بهر می بردند.
تحقیقهای این گروه از محققان نشان داد که دانش آموزان دسته اول، بدون هیچ پردازش ذهنی اطلاعات تنها مطالب را کلمه به کلمه تایپ می کردند؛ اما دانش آموزان دسته دوم که از دفترچه یادداشت استفاده میکردند از توانایی بهتری برای حفظ کردن اطلاعات برخوردار بودند و قادر بودند اطلاعات را بهتر بفهمند و به ذهن خود بسپارند.
بنا بر نتایج این تحقیقات، نوشتن با دست منجر به یادگیری واقعی بهتر و همچنین یادگیری مفهومی می شود و شیوه موثرتری برای حفظ کردن اطلاعات می باشد.
نوشتن با دست نه تنها باعث بهبود حافظه جوانان میشوند، بلکه یکی از راه های مفید برای بهبود حافظه افراد مسن می باشد.
فعال کردن ذهن افراد پیر
زمانی که پا به سن می گذاریم با ناتوانی های ذهنی و فیزیکی در خودمان مواجه خواهیم شد.
بروز این ناتوانیها و مشکلات یک بخش طبیعی از فرایند پیر شدن می باشد و اگر چه نمی توان به طور کامل از این ناتوانی ها جلوگیری نمود، اما با روش هایی می توان سرعت تاثیر این ناتوانی ها را به طور چشمگیری کاهش داد.
محققان دانشگاه ادینبورگ در تحقیقی تاثیر تحریک فکری روی حافظه و درک را مورد بررسی و تحلیل قرار دادند.
بنا بر نتایج تحقیقِ این محققان، افراد مسن تری که به طور منظم وظایف تحریک کننده ی فکری و عقلی انجام می دهند، در مقایسه با دیگر همسن های خود از قضاوت، استدلال و توانایی های شناختی بهتری برخوردارند.
یادگیری خط شکسته و تمرین منظم این نوع از خط، یک تمرین ذهنی خوب برای بزرگسالان می باشد تا با آن ذهن خود را فعال و رو به راه نگه دارند و تمرکز و توجه خود را افزایش دهند.
بهبود خلاقیت
خلاقیت مستلزم تحلیل، درک، بینش و حفظ کردن می باشد.
نوشتن با دست باعث درک عمیق تر شخص از موضوع مربوطه می شود و یک رویکرد سازمان یافته برای برقراری ارتباط خواهد بود.
در سال های اخیر، محققان علوم اعصاب و علوم شناختی در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که میان خلاقیت و نوشتن با دست پیوندی وجود دارد.
محققان دانشگاه واشنگتن در تحقیقی اثرات نوشتن با دست (قلم و کاغذی) و استفاده از کیبورد را در میان دانش آموزان مورد تحلیل و بررسی قرار دادند.
بنا بر نتایج تحقیقِ این محققان، کودکانی که از دفترچه یادداشت بهره می بردند میتوانستند در یک مدت زمان کمتر متن هایی را بنویسند که تعداد کلمات آنها بیشتر بود.
محققانِ این تحقیق، با انجام تصویر برداری های مختلف از مغز، دریافتند که میان نوشتن با دست و خلق ایده رابطه ای وجود دارد. علاوه براین، افرادی که دست خط بهتری داشتند در مقایسه با دیگر افراد خلاقیت بیشتری از خود نشان دادند.
تقویت توانایی مغز در ترتیب و ارزیابی رویدادها
توانایی مغز در مرتب کردن رویدادها و ارزیابی آنها از تواناییهای می باشد، که بدون آنها حتی در انجام آسان و ساده ترین وظایف نیز دچار مشکل خواهیم بود.
برای مثال، افرادی که از مشکل ترتیب یا توالی (مرتب کردن رویدادها) رنج می برند قادر به فهم توالی منطقی یک داستان نمی باشند. به بیانی دیگر، این افراد زمانی که ندانند اول و آخر داستان چه شده، به نوعی کل داستان برایشان نامفهوم خواهد بود.
از آنجایی که هر حرف حروف الفبا باید در جای خاص خود در یک کلمه قرار بگیرد، نوشتن با دست به فرد کمک میکند تا مهارت توالی خود را حفظ کند.
علاوه بر این، نوشتن با دست به بهبود مهارتهای فضایی نیز کمک شایانی میکند.
ایجاد احساس آرامش
برای نوشتن هر حرفِ یک کلمه و هر کلمه ی یک جمله، به مهارت و میزان خاصی از آراستگی نیاز می باشد.
هنگامی که یک متن را با دست مینویسیم، بخشهایی از بدن ما درگیر خواهند شد و همین درگیر شدن بخشهای مختلف بدنمان منجر به ایجاد احساس آرامش میشود.
به عبارت دیگر، نوشتن با دست یا خوشنویسی، راهی برای ایجاد احساس آرامش در افراد می باشد.
علاوه براین، بعضی از افراد از خوشنویسی به عنوان ابزاری برای ابراز خود بهره می برند.