اگرچه ما انسانها اشرف مخلوقات هستیم و در میان مخلوقات خداوندی، برتر و بالاتر از آدمی وجود ندارد؛ اما در بسیاری از موارد، میتوان با درس گرفتن از رفتارها و عملکرد سایر مخلوقاتِ خداوند، آموختهها و تجربیاتی را به خود بیافزاییم که میتواند شتاب فزایندهای به ما در موفقیت بدهد.
در این میان، یکی از مخلوقات خداوند که میتواند بدینجهت معلمی بسیار خوب برای هر یک از ما باشد، مورچه است؛ چراکه بهرهگیری از برخی از رویههایی که مورچهها در زندگی نهچندان بلند خود به کار میبندند، ما را قادر میسازد تا زندگی خود را کاملا متفاوت و موثر رقم بزنیم و آیندهی خود را بدینصورت کاملا زیبا نماییم؛ توجه به نکته نیز حائز اهمیت است که این رویهی مورچه که بدان “فلسفهی مورچهای” میگوییم، محدود به موفقیت در حوزهای خاص نیست و شما میتوانید بواسطهی آن در هر حوزهای (مالی، زندگی، تحصیلی، سلامتی و …) موفقیت خود را تضمین نمایید.
فلسفه مورچهای و پنج شاخهی مهم آن
با نگاه به زندگی مورچهها و نوعِ فعالیت آنها، خواهید دید که آنها در پنج حوزه عملکردی بسیار زیبا دارند که اتفاقا این پنج حوزه برای ما انسانها نیز بسیار موثر و کارساز است؛ و آن اینکه:
۱- تسلیم نشدن در امور و یافتن راهی جدید برای موفقیت
بارزترین موردی که میتوان در زندگی کوتاهِ مورچهها به خوبی دید، این است که:
“مورچه ها هرگز تسلیم نمی شوند”
در واقع اگر مورچه ها به سمتی پیش بروند و در مسیرشان کسی یا چیزی سعی بر متوقف کردنشان داشته باشد، آنها به دنبال راه دیگری میگردند؛ بالا می روند، پایین می روند، دور می زنند و …؛ آنها به جستجوی مداوم خود برای یافتن راههای دیگر ادامه میدهند.
داستان درس گرفتن برخی از بزرگان و افراد موفق در تاریخ که از همین سرسختی و مداومت مورچهها درس گرفتهاند و با تاسی بر همین شیوه، از فردی ناکارآمد و ضعیف به فردی بسیار موفق، موثر و کارآمد بدل شدهاند نیز حاکی بر این است که این شیوهی مورچه، درسی بسیار بزرگ برای ما انسانهاست.
و واقعا این رویه و شیوه چه فلسفه کارآمدی است؛ هرگز از جست و جوی راهی که شما را به مقصد مورد نظر میرساند دست نکشید.
۲- آیندهنگری در راستای محیا شدن برای روزهای سخت
مورد قابل توجه و قابل تامل دیگر مورچهها این است که:
“مورچه ها کل تابستان را زمستانی میاندیشند”
و این نوع نگاه و نگرش، نگرش بسیار مهمی است؛ در حقیقت نمیتوان و نباید آنقدر سادهلوح و سهلانگار بود که گمان کنیم تابستان (منظور ایام خوش و شرایط خوب) برای همیشه ماندگار و پایدار است؛ همانطور که مورچهها در ایام خوش تابستان در حال جمع آوری غذای زمستان و روزهای سختشان هستند، بایستی در شرایط خوب و وضعیتهای مطلوب، آیندهنگری ایام احتمالیای را داشت که چندان به مذاقمان خوش نخواهد آمد.
آینده نگری اصل مهمی است و باید در تابستان فکر طوفان را هم کرد؛ باید همچنان که از آفتاب و شن لذت می برید به فکر سنگ و صخره هم باشید.
۳- داشتن ذهن مثبت در شرایط بد و نابسامان
مورد دیگری که شاید در زندگی مورچهها کمتر بدان توجه شود، اما هم وجود دارد و هم بسیار مهم است این است که:
“مورچه ها کل زمستان را مثبت می اندیشند”
و این موضوع هم بسیار مهم است؛ در واقع در طول زمستان، مورچهها خود را درگیر افکار منفی و نامطلوبی همچون طولانی بودن یا نبودن زمستان، همیشگی بودن زمستان و … نمیکنند؛ آنها خوب میدانند که این دوران سرد و سخت زیاد طول نمیکشد و به زودی آنها میتوانند از لانههایشان بیرون بروند. حتی در اولین روزِ گرمِ زمستانی هم، مورچهها از لانه یا کلونی خود بیرون میآیند، و اگر دوباره هوا سرد شد، آنها به لانه و در زیر خاکها برمی گردند، ولی باز در اولین روز گرم بیرون میآیند؛ در واقع آنها برای بیرون آمدن از لانهی تاریک و ماندن در شرایط نامطلوب نمیتوانند زیاد منتظر بمانند.
و حقیقتا، برای دوام آوردن در شرایط سخت و به ظاهر ناگوار زندگی، لازم است که همچون مورچهها فکر و ذهن خود را از هر گونه افکار منفی خالی کرده و به خود یادآور شویم که این ایام قطعا خیلی طولانی نخواهد بود و دیری نخواهد پایید که دوباره ایام خوش سر خواهد آمد و روزهای شادی و خوشحالی هماکنون نیز در راهند. این نوع تفکر میتواند انسانها را در هرگونه شرایطی بسیار توانمند و سرسخت کند و نگذارد که چالشهای پیشِ رو مانعی برای انسان شود.
۴- عدم محدودیت در حرکت و تلاش
مورد چهارمی که میتواند از عملکرد مورچهها درس گرفت، این است که:
“مورچهها در زمان جمعآوری آذوقه، هیچ محدودهای برای خود ایجاد نمیکنند و تمام تلاش خود را به کار میبندند”
و واقعا چه فلسفهی موثر و کارآمدی است؛ اینکه “هر چه در توان داری، برای موفقیتهای بیشتر به کار ببند”، چیزی است که میتواند تضمین یک زندگی متفاوتتر، یک موفقیت بزرگتر، یک حس و حال بهتر و … را برای شما در هر لحظه بیش از قبل تضمین و تایید کند.
این را به یاد داشته باشید که اگر در مسیر موفقیت و کامیابی، محدودهای ایستا و خشک را تعیین کنید و با رسیدن به آن محدوده، از حرکت باز ایستید، حتما خیلی زود خود را در گرداب سردرگمی، احساس کمبود، رخوت و کرختی و … خواهید یافت و این برای زندگی یک انسان بسیار مهلک و مخرب است.
۵- همدلی بیشتر و توان بیشتر
مورد آخری که میتوان در زندگی و عملکرد مورچههای بسیار مشهود و واضح دید این است که:
“مورچه ها تک رو نیستند و تک روی نمیکنند!!”
درحقیقت آنچه که قدرت این موجود بسیار کوچک و به ظاهر ناتوان را بسیار افزایش میدهد، بهرهگیری آن از کار تیمی و گروهی است! آنها بر خلاف عمومِ انسانها به شدت اهل مشارکت، کار گروهی و همافزایی هستند و همین باعث میشود که بتوانند کارهای بسیار بسیار بزرگتری نسبت به چثه و توان خود انجام دهند و در به اتمام رساندن کارهایشان (حفر لانهای بسیار بزرگ، قطعه قطعه کردن لاشه یا جسدی بزرگ از یک موجودِ دیگر و انتقالش به لانه و ….) به صورت خیریهکنندهای سرعتعمل داشته باشند.
و با اندک نگاهی به زندگی اکثر انسانهای بسیار موفق و اثرگذار در جهان، درخواهیم یافت که عموما بهرهگیری آنها از همین رویهی عملکردی مورچهها بوده است که سبب حرکتهای خارقالعادهی آنها شده است.
جمع بندی:
پس با اندک نگاهی به یک موجود کوچک و به ظاهر بسیار ضعیف، میتوان درسهای شگرفی همچون موارد زیر را گرفت:
- هرگز تسلیم نشویم
- آینده را نیز ببینیم
- مثبت بمانیم
- همهی تلاشمان را بکار ببندیم
- از توان کار تیمی بهره بگیریم