چنانچه هدف از زندگانی خود را ندانید و نشناسید، چگونه می‌توانید در بازی زندگی برنده باشید؟
آنتونی رابینز – Anthony Jay Robbins
حتما زمان هایی برای شما پیش آمده است که حس کرده‌اید: چیزی در زندگی کنونی شما کم است؛ یا اینکه امور زندگی تان از کنترل شما خارج شده است؛ یا بعد از مدت ها تلاش و دوندگی، دریافته‌اید که مدت ها است در مسیری تکراری و بی فایده قرار گرفته اید، و همچون در مسابقه‌ی موش‌ها (rat race)، فقط در حال دوندگی و تقلای بی اثر هستید؛ و یا مایلید در دنیای خود درخششی خاص داشته باشید و به گونه‌ای خیلی بهتر زندگی کنید، اما نمی‌دانید چگونه!؟. غالبا دلیل همه‌ی این حالات و احساس‌ها به یک چیز برمی‌گردد و آن هم چیزی جز بی‌اطلاعی از هدف اصلی‌تان نیست.
به طور قطع؛ انتخاب رسالتِ زندگی یا همان هدف، اولین قدم در مسیر موفقیت است. حقیقت این است که نحوه برداشتن این گامِ اساسی، مشخص کننده‌ی مسیر پیش روی شما در رسیدن به موفقیت خواهد بود؛ و عدم وجود هدفی مشخص، به منزله نبود مسیری در رسیدن به موفقیت و وضع دلخواه شما می باشد. اهمیت شناخت و انتخاب هدفِ اصلی به گونه ای است که برگزیدن نوع هدف و میزان تلاش در رسیدن به آن، شخصیت شما را جهت داده و میزان بزرگی و تمایز شما را در بین سایر انسان ها مشخص می کند.
شناخت شما از هدفتان، تابع شناخت‌تان از خود، باورها و ارزش‌های‌تان است.
از این رو لازم است قبل از انتخاب هدفتان، بدانید که:
- در چه کاری مهارت دارید؟
- آیا فعالیت فعلی شما با علاقه‌ی شما سازگاری دارید؟
- آیا در این فعالیت و کار، از توانمندی‌های‌تان به نحو احسن استفاده می‌کنید؟
- آیا در رسیدن به هدفتان، حاضر به خطر و ریسک هستید؟
- درک شما از موفقیت و پیروزی چگونه است؟
- به واسطه چه کاری احساس ارزشمند بودن می کنید؟
این سوالات و پرسش‌هایی از این دست، موجب می شود تا نگاه شما نسبت به هدفتان، منطقی تر و نزدیک تر با خواسته واقعی شما شود.
چرایی ها؛ عامل درونی، محرک بیرونی
من دوستی دارم که سالیان زیادی را جهت فراگیری زبان انگلیسی صرف کرد، و حتی از دوره های آموزشی متعددی هم کمک گرفت؛ اما از آنجا که احساس نیاز واقعی به زبانی دیگر در وجود او ایجاد نشده بود؛ هیچ گاه نتوانست به طور شایسته‌ای بر زبان انگلیسی مسلط شود. اما چند سال پیش که برای زندگی به کانادا رفت، به دلیل نیاز شدیدی که به تسلط بر زبان انگلیسی پیدا کرده بود، در عرض مدت کوتاهِ چند ماهه کاملا این زبان را فرا گرفت.
این خاطره و داستان هایی مشابه این که در زندگی هر یک از ما بارها رخ می دهد، کاملا نشان دهنده آن است که اگرچه انتخاب هدف در زندگی چیزی لازم و کاملا ضروری است، اما در کنار اهدافمان، لازم است یک عامل مهم و حرکت دهنده وجود داشته باشد، تا موجب حرکت ما شده و مانعی برای توقفمان در مسیر رسیدن به هدفان شود.
هدف چیست؟
در تعریف هدف می‌توان گفت:
هدف، خواسته ای است که در ذهن خواهانش به گونه‌ای تجسم و تصویرسازی شده که ویژگی ها، مشخصه ها و جزئیات آن کاملا معلوم است و همچنین دلیلی محکم در پشت این خواسته وجود دارد.
در این تعریف “دلیل محکم” همان “چرایی” است. و میزان استحکام و قدرت آن است، که میزان تاثیرِ حالت و چگونگی انجام کار در رسیدن به هدف را مشخص می کند. در حقیقت یک چرایی قوی می تواند نحوه و چگونگی رسیدن به هدف را کاملا بی اهمیت کند، و ناهمواری‌های مسیر را کاملا کمرنگ و بی اثر نماید. همان طور که نیچه می گوید:
کسی که در زندگی اش “چرایی” برای انجام دادن دارد، می تواند از پس هر “چگونگی” بر آید
در واقع چرایی یک عامل درونی است، که بروز آن در گذشته فرد صورت گرفته، گذشته ای که می تواند تا به امروز ادامه پیدا کرده باشد؛ و اگرچه این عامل می تواند منفی و یا مثبت باشد، اما به هر صورت در ایجاد انگیزه و عزمی راسخ بسیار کارآمد و اثرگذار است. انتخاب یک چرایی محکم در زندگی، می تواند خواست و اراده شما را تحریک کند تا هر حایل، مشکل و مانعی که در مسیر هدف قرار دارد را بردارید، و در مسیر رسیدن به هدف از هیچ تلاشی فروگذار نکنید.
اما چرایی هر شخص در زندگی فردی متفاوت است. به عنوان مثال، برای قبولی در رشته پزشکی – به عنوان یک هدف – چرایی های متفاوتی وجود دارد؛
- شخصی به دلیل از دست دادن عزیزش می خواهد پزشک شود،
- شخصی دیگر به منظور رهایی از تنگدستی،
- شخصی دیگر به خاطر رسیدن به شأن و جایگاه اجتماعی،
- و دیگری به خاطر عشق زیاد به دختری که پدرش شرط وصال را تحصیلات دهان پر کن گذاشته است.
هدف همه این اشخاص یکی است، اما دلیل آنها از این هدف متفاوت.
برای پی بردن به چرایی خودتان، لازم است به درون خودتان رجوع کرده، و با کنکاش در گذشته خود، محرک های اصلی خود را پیدا کنید.
بدین منظور پاسخ دادن به سوالات زیر نیز می‌تواند در این جستجو به شما کمک کند:
- علاقه شما به چه نوع فعالیتی بیشتر است و از چه کاری بیزارید؟
- برای چه چیزی در کار فعلی مشغول به کار هستید؟
- هدف واقعی و آرمان قلبی شما از کار چیست؟
- برای رضایت خانواده خود حاضر به انجام چه کارهایی هستید؟
- مایلید برای عزیزانتان چه هدیه ای را تهیه کنید؟
- سلامت، رشد، پیشرفت و … به خود شما، چه میزان اهمیت دارد؟ در چه زمینه ای حاضر به سرمایه گذاری بر روی خودتان هستید؟
- با به دست آوردن چه چیزی، خود را با ارزش تر می بینید؟
- دیده شدن یا نشدن تان در بین مردم، چه حسی برای شما ایجاد می کند؟
- اگر یک سال وقتتان کاملا آزاد بود، به چه کاری مشغول می شدید؟
- اگر محدودیت مالی نداشتید، چه قدمی برای تغییر در زندگی خود بر می داشتید؟
- چه چیزی است که در شبانه روز بیشتر ذهن شما را درگیر خود می کند؟
- چه چیزی است که فکر کردن به آن بیشترین میزان ناراحتی و یا شادی را برایتان به ارمغان می آورد؟
- چه عواملی سبب می شود تا از خواب صبحگاه، استراحت، آرامش خود کم کنید؟
- اگر در جایگاه یک رئیس مملکت قرار بگیرید، چه اقداماتی انجام خواهید داد؟
- پول و مادیات چه میزان برای شما اهمیت دارد؟ علاوه بر مادیات، به چیزهای دیگری اهمیت می دهید؟
- اگر مطمئن شوید که زمان زندگی شما به زودی به پایان خواهد رسید، باقیمانده عمر خود را صرف چه کارهایی خواهید کرد؟
- اگر می توانستید گذشته را تغییر دهید، چه چیزی را حذف و چه چیزی را اضافه می کردید؟
چرا چرایی ضروری است؟
در ادامه به برخی از اثرات مثبت داشتن چرایی اشاره خواهم کرد:
تأثیر چرایی بر رسیدن به هدف
اگر چرایی شما برای رسیدن به هدفتان قوی و محکم باشد، این به شما انگیزه و انرژی لازم برای پشت کشیدن مشکلات و موانع را می‌دهد. انگیزه‌ی داشتن یک چرایی قوی کمک می‌کند تا در هنگام مواجهه با دشواری‌ها، از کناره گیری و دلسرد شدن جلوگیری کنید و به سمت هدفتان حرکت کنید.
تسهیل در انتخاب تصمیمات
وجود چرایی در خلق هدفتان، به شما کمک می‌کند تا در انتخاب تصمیمات مختلف در زندگی، با اولویت‌بندی بر اساس اهدافتان، راه درست را پیدا کنید. این امر باعث می‌شود تا بهتر بتوانید تصمیماتی که به رسیدن به هدفتان کمک می‌کند، بگیرید.
حفظ انگیزه
یک چرایی قوی و حاکم، به شما کمک می‌کند تا انگیزه و انرژی لازم برای پیشرفت در مسیر هدفتان را حفظ کنید. این انگیزه به عنوان یک منبع قدرت برای شما عمل می‌کند و باعث می‌شود تا هر روز با انگیزه و اشتیاق به کار خود بپردازید.
افزایش خودباوری
وجود چرایی و هدف قوی، باعث افزایش اعتماد به نفس و خودباوری شما می‌شود. وقتی که شما باور داشته باشید که به دنبال یک هدف مهم و ارزشمند می‌روید، قدرت بیشتری برای پشتکار و تلاش بیشتر خواهید داشت.
افزایش تعهد و انضباط شخصی
داشتن چرایی به عنوان یک محرک درونی، باعث می‌شود تا تعهد و انضباط شما برای رسیدن به هدفتان افزایش یابد. شما با وجود چرایی، بهتر می‌توانید خود را در مسیر هدفتان متمرکز نگه دارید و به تمامیت برنامه خود پایبند بمانید.
ایجاد اثر مثبت بر روابط اجتماعی
یک چرایی قوی و محکم، به شما احساس معنا و ارزش بیشتری می‌دهد و این مسئله می‌تواند در ارتقای روابط اجتماعی شما نقش داشته باشد. افرادی که چرایی خود را شناخته و روی آن کار می‌کنند، معمولا انرژی مثبت بیشتری به ارتباطات خود منتقل می‌کنند.
افزایش بهره‌وری و شادی
داشتن چرایی به عنوان یک هدف بزرگ، می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری و شادی شما در زندگی شود. وقتی که شما به دنبال یک هدف مهم و با ارزش می‌روید، احساس امتناع و لذت بیشتری خواهید داشت و این موضوع بهبودی قابل توجهی در کیفیت زندگی شما ایجاد خواهد کرد.
این نکات تنها چند مورد از تأثیرات مثبت چرایی بر رسیدن به هدف و تغییر مثبت در زندگی هستند. بنابراین، انتخاب یک چرایی مناسب و قوی برای رسیدن به اهدافتان، می‌تواند در موفقیت شما تأثیر چشمگیری داشته باشد. با انجام تحلیل دقیق و شخصی برای شناخت چرایی های خود، می‌توانید از این انرژی و انگیزه برای دستیابی به هدف هایتان بهره مند شوید.
به درونِ خود مراجعه کنید
از آنجا که چرایی عاملی مهم در رسیدن به هدف است؛ توصیه می شود پیش از اقدام برای تعیین و رسیدن به اهداف خود، ابتدا با مراجعه به درون خود و کنکاش آن، چرایی های سوزان و بسیار مهم خود را پیدا کرده و یادداشت کنید.
توجه به این نکته حائز اهمیت بالایی است که تا زمانی که شما در زندگی خود به طور واقعی احساس نیاز به خواسته ای نداشته باشید؛ در جهت رسیدن به آن تمام تلاش و تمرکز خود را در به دست آوردن آن نخواهید گذاشت. و این احساس نیاز نیز زمانی بوجود خواهد آمد که چرایی محکمی در پس آن وجود داشته باشد.
و بخوانید: