این روزها مطالب بسیار زیادی در مورد تفاوتهای مدیریت و رهبری منتشر میشود؛ و این مقایسهای بسیار اشتباه است که باعث شده تا افراد زیادی نقش مدیریت را در کار خود نادیده گرفته و روی رهبری متمرکز بشوند.
متاسفانه آنها در جایگاه مدیریت، وظایف دیگر خودشان را فراموش میکنند و بدینصورت، به همان میزان هم مشکلات آنها بیشتر میگردد.
از همین رو است که باید نگاهی جدید و کاملا متفاوت را در خود ایجاد کنیم و از خود بپرسیم که چه لزومی دارد که مدیریت با رهبری مقایسه بشود؟ و اینکه اصلا تفاوتهای یک مدیر چیست که با این قیاسِ نابجا، وظایف مدیریتی تحتالشعاع قرار میگیرد؟
وظایف اصلی مدیر
در حقیقت اگر به شرح وظایف یک مدیر نظر بیاندازیم، موضوع یاد شده به خوبی برایمان روشن و شفاف میشود، چراکه اگرچه منابع زیادی در مورد وظایف اصلی مدیران صحبت کرده اند، اما آنچه که در بین تمام منابع و اکثر نظریه ها مشترک است این است که یک مدیر ۵ وظیفه ی اصلی دارد:
- برنامه ریزی
- سازماندهی
- بکار گماردن (جذب نیروی انسانی)
- رهبری
- کنترل
پس همان طور که میبینید، رهبری یکی از وظایف مدیریت است و نمیتوان آن را جدای از از مدیریت دانست. هر چند با بزرگ و بزرگتر شدن سازمان ها، این وظیفهی مدیر (وظیفهی رهبری) بزرگ و بزرگتر شده و سایر ۴ وظیفهی مدیر در مقابل این یک وظیفه کوچکتر و کمرنگتر میشوند؛ چراکه در سازمانهای بزرگ، عمدهی اجرای هر یک از چهار وظیفهی یاد شده (وظایفِ غیر از رهبری)، بر عهدهی بخشهای مختلف سازمان (مثل معاونتهای منابع انسانی، یا سایر سیستمهای داخلی) گمارده میشود.
چرا تفاوت بیشن رهبری و مدیریت داغ است؟
در واقع همان طور که در بالا گفته شد، رهبری بخشی از مدیریت است؛ اما از آنجا که در سازمانهای بزرگ، بخش رهبری بسیار پررنگ و بزرگ میشود و بیش از هر وظیفهای از مدیریت به چشم میآید؛ اکثر کسانی که اقدام به چنین مقایسهای میزنند، فکر میکنند که رهبری امری جداگانه است که اتفاقا در جایگاه بسیار بالاتری نسبت به مدیریت برخوردار است.
مقایسه بین رهبری و ریاست منطقی تر است
در واقع اگر وظیفهی رهبری را از شرحِ وظایف یک مدیر حذف کنیم، برای آن مدیر چیزی باقی نمیماند جز یک رئیس!!؛ و غالبا کسی چندان مایل به کار با یک رئیس نیست که توانایی هدایت و رهبری را ندارد. پس اساسا طرح این پرسش که:
تفاوت بین رهبری و مدیریت چیست؟
امری کاملا غلط است، چراکه شما هیچ گاه نمیتوانید یک جزء را با یک کل مقایسه کنید. و از همین رو است که شاید بتوان گفت: مقایسه بین رهبری و ریاست منطقی تر است