ایوسی

زندگی در حال بودن است؛ آینده را در نظر داشته باشید

در آرامش باش - زندگی در زمان حال حاضر

توصیه ای که متد موفقیت و همچنین متون دینی می شود این است که همیشه در زمان حال زندگی بکنیم و از فرو رفتن در گذشته ای که تمام شده و دیگر نیست و یا آینده ای که هنوز نیامده و اصلا کیفیتش معلوم نیست به شدت دوری کنیم.

همان طور که در اشعاری از علی‌ابن‌ابیطالب چنین آمده:

ما فات مضی و ماسیاتیک فاین قم فاغتنم الفرصه بین العدمین
آنچه گذشته است از دست رفته است و آنچه خواهد آمد اکنون کجاست؟ برخیز و این فرصت بین دو نیستی را دریاب

اما بعضی از مردم با دستاویز قرار دادن همین مطلب و یا اصلا بدون توجه به این موضوع و یا هر موضوعی دیگر؛ حال خود را به گونه ای می گذرانند که گویا مابقی عمر آنها هیچ ارتباطی با زمان کنونی آنها ندارد.

این دسته از مردم حال خود را یکسره در خوشی به سر می برند و اصلا برایشان اهمیت ندارد که آینده آنها چگونه رقم بخورد.

اعمال شما، آینده ی شما را رقم می زنند.

اگرچه توصیه بر این است که زمان حال خود را دریابید؛ اما این به معنای خط کشیدن کامل بر روی آینده تان نیست.
در واقع توصیه ی صحیحی که درخصوص زندگی در حال می شود به این گونه است که:

با در نظر گرفتن آینده، در زمان حال زندگی کنید.

خط زمانی

و این یعنی همیشه سعی کنید از زمان حال خود همان گونه که هست استفاده کرده و بهره و حضّ کافی را ببرید ولی در کنار آن، همیشه نیم نگاهی به آینده ای که مایل به رسیدن بدان هستید داشته باشید.

فراموش نکنید که عملکرد فعلی شما آینده ی شما را رقم خواهد زد؛ و اگر در زمان حال صرفا در پی لذت های کوتاه مدت و گذرا باشید، قطعا نمی توانید برای آینده خود توشه ای درخور فراهم و آماده کنید.

حتی در متون دینی هم که تاکید ویژه ای بر دوری از دنیا زدگی دارند؛ باز بر توجه به آینده ی خود تاکید می کنند؛ همان طور که در روایتی از امام حسن مجتبی چنین داریم:

کُنْ لِدُنْیاکَ کَأَنَّکَ تَعیشُ اَبَداً وَ کُنْ لِاخِرَتِکَ کَأَنَّکَ تَموتُ غَداً

[وسائل‌الشیعه / ج ۲ / ص ۵۳۵ / ح ۲]

برای دنیایت چنان باش که گویی جاویدان خواهی ماند و برای آخرتت چنان باش که گویی فردا می میری.

راه های زندگی در زمان حال حاضر

تمرکز بر زندگی در زمان حال و جلوگیری از غرق شدن ذهن در گذشته و آینده می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلفی انجام شود. در زیر، ۱۰ راهکار متمرکز شدن بر زندگی در زمان حال و کاهش تمایل به فکر کردن درباره گذشته و آینده آورده شده است:

۱. تمرین در مدیتیشن:

مدیتیشن راهی عالی برای آرام کردن ذهن و به طور مستقیم تمرکز بر لحظه‌ی حال است. با تمرین مدیتیشن، می‌توانید ذهن خود را به موقعیت فعلی بازگردانده و از اندیشیدن درباره گذشته و آینده دوری کنید. تمرکز بر لحظه حال و آرامش ذهن از طریق مدیتیشن به ما کمک می‌کند تا در زندگی روزمره‌مان بیشتر حضور و آگاهی داشته باشیم. در زیر فرآیندی ساده برای شروع مدیتیشن را می‌توانید مشاهده کنید:

  1. آرامش فیزیکی: بنشینید یا دراز کشیده، مکانی خلوت و آرام انتخاب کنید. سر و صداهای اطراف را کم کنید و توجه خود را به دست‌ها، پاها و بینیتان معطوف کنید. نفس عمیق بکشید و به طور آهسته تنفس کنید.
  2. تمرکز بر نفس: توجه خود را به نفس خود معطوف کنید. به طور آگاهانه نفس بکشید و نفس بکشید. احساس کنید که نفس‌ها به طور طبیعی و آرام جریان دارند.
  3. مشاهده احساسات و افکار: یادآوری کنید که هدف شما در مدیتیشن تمرکز بر لحظه حال است. به هر احساس یا فکری که در ذهن شما پدیدار می‌شود، نظارت کنید. بدون اینکه به آنها پیش‌فرض یا ارزیابی کنید، آنها را به طور آرام و بی‌دغدغه مشاهده کنید و بگذرید.
  4. تمرکز بر حواس بدن: توجه خود را به حواس بدن خود معطوف کنید. صداها، بوها، طعم‌ها، لمس‌ها و احساسات بدنی را بطور آگاهانه مشاهده کنید. آگاهی خود را به همه جزئیات کوچک تمرکز دهید.
  5. توجه به لحظه حال: در این مرحله، تمرکز خود را به حال حاضر بازگردانید. در لحظه حاضر زندگی کنید و از تمرکز بر این لحظه، اندیشیدن درباره گذشته و آینده دوری کنید.

پیشنهاد می‌شود که با تمرین مدیتیشن به آرامش و تمرکز ذهن خود آشنا شوید. با همگرایی مداوم و عملکرد منظم، می‌توانید به طور عمده به توانایی‌های شما در مدیریت استرس و بهبود تمرکز کمک کنید.

بخوانید: مدیتیشن: چیستی، چگونگی و چرایی | ۴ تمرین برای بهبود تمرکز

۲. تمرین در حضور و آگاهی:

توجه و حضور کامل در فعالیتی که در لحظه‌ای روزمره انجام می‌دهید، می‌تواند همچنین به شما کمک کند تا ذهن خود را در زمان حال نگه دارید. برای مثال، در هنگام شستن دست، دقت کامل خود را بر روی آب در یک لحظه تمرکز کنید. در حین تمرین، تمام توجه خود را بر روی حس و تجربه‌هایی که مربوط به شستن دست دارید متمرکز کنید. بیانیه‌های زیر به شما کمک خواهد کرد تا ذهن خود را در زمان حال نگه دارید:

هر گاه که ذهنتان پرت شد و به فکرهای دیگری کشیده شد، به آرامی شبحی از آب در ذهنتان طراحی کنید و آن را به سمتی مانند رودخانه‌ای تخیلی حرکت دهید و بر روی تمام تجربه‌ی شستن دست خود تمرکز کنید.

بخوانید: چگونه شفقت خود را تمرین کنید و منتقد درونی خود را رام کنید

۳. حرکت بدن:

ورزش و حرکت بدن نه تنها به سلامتی شما کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در آرامش و تمرکز شما نیز تأثیر گذار باشد. با حرکت کردن بدن، مغز شما به لحظه‌ای که در آن به مشغولیت و تغییرات بدنتان تمرکز دارید غوطه ور می‌شود. این امر باعث می شود که ذهن شما از همه نگرانی ها، استرس ها و نگرانی ها دور شود و به یک لحظه حالت خوشایند و آرامش برسد. در واقع، هرگونه فعالیت ورزشی که به کنترل تمرکز شما نیاز داشته باشد، می تواند بهترین راهی برای کسب آرامش و طراحی فعالیت های روزانه خودتان ، زمانی که به تکامل و بهبود خود بپردازید، باشد.

بعلاوه، ورزش و حرکت بدن میتواند اثرات مثبتی روی سلامت ذهنی شما داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که فعالیت های ورزشی رفع اضطراب و افزایش خلق و خو را به همراه دارد. به همین دلیل، استفاده از ورزش به عنوان یک مکمل تراپی در درمان افسردگی و اضطراب بسیار معمول است. ورزش و حرکت بدن همچنین می تواند اثرات مثبتی روی خواب، از سرکشیدگی و افزایش انرژی داشته باشد.

بنابراین، در پایان، ورزش و حرکت بدن به عنوان یکی از راه های تأمین آرامش ذهنی و تمرکز میتواند نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی شما داشته باشد. حتی چند دقیقه در روز برای فعالیت های ورزشی کافی است تا شما را به سمت آرامش و خوشبختی هدایت کند.

بخوانید: ورزش و تأثیر آن بر بهبود روحیه و افزایش انگیزه

۴. نوشتن و روزنوشت:

جوانب مختلف زندگی را به صورت روزانه یادداشت کنید. در زمان نوشتن، می‌توانید درباره‌ی تجربیات و احساسات حاضر خود بنویسید و بدین ترتیب کمک کنید تا ذهن خود را از فکر‌های گذشته و آینده دور کنید.

مثال روزانه یادداشت‌های زندگی:

صبحگاهی:

صبح:

ظهر:

عصر:

شب:

این روال زندگی من است که هر روز در آن مشغول به انجام وظایفم هستم و در کنار آن در نوشتن و دفتر خاطراتم راه خوبی برای تمرکز ذهنم به زندگی روزمره و گذشته و آینده است.

بخوانید: فرآیند نوشتن: بیش از ۴۵ نکته در مورد نوشتن

۵. ایجاد شگفتی در روزمره:

هر روز به دنبال چیزهای جالب و شگفت‌انگیز در دنیای پیرامونتان بگردید. این راهکار می‌تواند ذهن شما را در حالت حضور در حال حاضر قرار دهد. بنابراین:

بخوانید: شگفتی‌های تحولات زندگی: چگونه از تغییرات بهره مند شویم

۶. ابراز سپاسگزاری:

هر روز به چند چیز کوچکی که سپاسگزارید فکر کنید و برای آن قدردانی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا متمرکز بر لحظه‌های خوب در زندگی خود باشید. تمرکز بر لحظه‌های خوب و قدردانی کردن از چیزهای کوچک در زندگی ما می‌تواند به ما کمک کند تا روحیه مثبتی داشته باشیم و از زندگی لذت ببریم. در زیر چند مورد از چیزهایی که می‌توانید به آنها سپاسگزاری کنید را می‌توانید بیابید:

  1. صبحانه لذیذی که با آن شروع روز می‌کنید و می‌تواند طعم و شادابی به صبح شما بدهد.
  2. یک لبخند دوستانه از یک همکار یا فامیلی که روحیه شما را بهبود می‌بخشد.
  3. موقعیت‌هایی که به شما امکان می‌دهد با کسانی که دوستشان دارید وقت بگذرانید، مثلاً برنامه‌های خواندن کتاب یا دیدن فیلم با دوستان.
  4. لذت بردن از یک فیلم، سریال یا موسیقی مورد علاقه که به شما احساس خوبی می‌دهد.
  5. دسترسی به منابع آموزشی و امکان یادگیری مهارت‌های جدیدی که به شما کمک می‌کند بزرگراه‌های جدیدی را در زندگی خود بسازید.
  6. هر روز با کسانی باشید که مهم برایتان هستند و خاطرات خوبی را با آنها بسازید.
  7. قادر بودن به پیشرفت در کار و بهبود توانایی‌های شخصی خود.
  8. زمانی که می‌توانید در فضای باز قدم بزنید و از طبیعت لذت ببرید.
  9. مشاهده پیشرفت‌های کوچک شما در هر زمینه‌ای از زندگی، مثلاً ورزش، تحصیلات یا روابط شخصی.
  10. توانایی بهره‌برداری از فناوری و ارتباط آسان با عزیزان و دوستان.

به این ترتیب استدلال می‌شود که سپری کردن مدت زمانی برای تشکر از چیزهای کوچک در زندگی ما می‌تواند به بهبود روحیه و لذت بردن از زندگی کمک کند.

بخوانید: ۶۰ چیز برای شکرگزاری در زندگی | مغز سپاسگزار: عصب شناسی تشکر کردن

۷. به انجام کارهای خلاقانه مشغول شوید:

تغییر وجود داشتن و مختص به کارهای خلاقانه علاقه‌مندی درستتان را جستجو کنید. وقتی که خلاقیت شما به کار گرفته می‌شود، ذهن شما به طور طبیعی در زمان حال مشغول و تمرکز شده می‌ماند. این به شما کمک می‌کند تا بهترین تجربه را در زندگی خود داشته باشید و به خارج از ذهن خود فکر نکنید. این همچنین کمک می‌کند تا از استرس و ناراحتی کاسته شود و به جای آن آرامش و رضایت بیشتری دریافت کنید.

برای پیدا کردن کارهای خلاقانه که علاقه‌مند هستید، می‌توانید این مراحل را دنبال کنید:

  1. خود را بشناسید: ابتدا باید ایده‌ها، علایق و شغف‌هایتان را بیابید. بررسی کنید که چه فعالیت‌هایی شما را وقتی انجام می‌دهید، خوشحال و مشوق می‌کند. همچنین تلاش کنید تا با خود صادق باشید و از تأثیرات جانبیی که ممکن است شما را متمایل به یک انتخاب نادرست کند، صرف نظر کنید.
  2. راه‌های توسعه خلاقیت: راه‌های مختلفی وجود دارد که به شما در توسعه خلاقیت کمک می‌کند. برخی از راه‌های معمول شامل خواندن کتاب‌ها، شرکت در کارگاه‌های خلاقیت و ارتقا مهارت‌هایی مانند نوشتن، نقاشی، شعرسرایی و موسیقی است. در جستجوی روش‌های دیگر برای افزایش خلاقیت خود باشید.
  3. ایجاد زمان برای خلاقیت: برای اینکه به خلاقیت خود بپردازید و به آن تمرکز کنید، باید زمان برای آن ایجاد کنید. تلاش کنید در برنامه روزانه‌تان یک زمان مشخص برای فعالیت‌های خلاق خود اختصاص دهید. مهم است که این زمان را با اولویت قرار دهید و به آن تعهد کنید.
  4. محیط محرک: برای انجام فعالیت‌های خلاق خود، محیط محرکی خلق کنید. احاطه خود را با کتاب‌ها، هنر، موسیقی و هر آنچه که شما را الهام می‌دهد پُر کنید. همچنین می‌توانید به اتاقی هیجان انگیز و طراحی شده به طور خاص برای خلاقیت تبدیل کنید.
  5. به اشتراک گذاری ایده‌ها: هنگامی که ایده‌ها و خلاقیت خود را بیان می‌کنید و به اشتراک می‌گذارید، می‌توانید با دیگران به اندازه‌ی خلاقیت تان متمایز شوید. همچنین دریافت بازخورد از دیگران می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین ایده‌ها و راه حل‌های خلاقانه را پیدا کنید.
  6. بالقوه‌ها را تجربه کنید: مراجعه به محیط‌های جدید و تجربه کردن کارهای جدید می‌تواند به خلاقیت‌تان کمک کند. بازی کردن با ایده‌ها و آزمون کردن مرزهای خلاقیت تان از طریق تجربه کردن بالقوه‌های جدید می‌تواند موجب درک بهتری در مورد خودتان شده و ایده‌های جدیدی را ایجاد کند.

با پیگیری این مراحل، می‌توانید به یک زندگی پر از خلاقیت و رشد دست یابید. برای یافتن شغلی که مطابق با علاقه‌مندی‌ها و خلاقیت‌تان است، شاید نیاز باشد تا به دنبال مسیر‌ها و فرصت‌های جدید بگردید.

بخوانید: ۱۸ تمرین خلاقیت برای بهبود تفکر خلاق در محل کار | مهارت های خلاقیت: تعریف، نکات و مثال ها

۸. محیط زیست آرام:

ایجاد محیط زیستی که به شما احساس آرامش و آرامش می‌دهد، می‌تواند به برآورده شدن آرزوهایتان کمک کند. محیط های آرام و طبیعی می‌توانند به شما کمک کنند که در حال لذت بردن از لحظه‌های حاضر خود باشید. البته ایجاد یک محیط آرام و طبیعی نیاز به یک سری اقدامات دارد. در زیر چند راهکار برای ایجاد محیط زیستی آرام برای زندگی در حال حاضر آورده شده است:

  1. مراقبت از خانه: خانه محلی است که بیشتر وقت خود را در آن سپری می کنید. پس نگهداری و تمیز نگه داشتن آن می تواند به شما احساس راحتی و آرامش بدهد. مراقبت از نظافت خانه، روشنایی مناسب و دکوراسیون مطابق با سلیقه شما می تواند به دستاوردهای شما کمک کند.
  2. احاطه با طبیعت: اسپند وقت خود را در فضاهای طبیعی مانند پارک ها، جنگل ها یا صحراها، صحیح برای برآورده شدن آرزوها و لذت بردن از لحظه های حاضر است. صداها و مناظر طبیعی می توانند به شما احساس آرامش و بالانس کمک کنند.
  3. مدیتیشن: مدیتیشن یک روش خوب برای خلق صلح داخلی و آرامش است. با تمرین مدیتیشن می توانید ذهن خود را آرام کنید و به اتکایی به لحظات حاضر دست یابید.
  4. آرامش و استراحت: به خود ویژگی بدهید تا استراحت کافی داشته باشید و به بدن و ذهن خود اجازه دهید نیازهایشان را برآورده کنند. تمرین رفع خستگی و استراحت منظم می تواند به شما احساس آرامش و آرامش بدهد.
  5. خلق هنر: خلق هنر می تواند یک راه عالی برای بیان خلاقیت شما باشد و به شما احساس ارضایی بدهد. طراحی، نقاشی، نوشتن یا هر فعالیت خلاق دیگری را انتخاب کنید که به شما لذت می بخشد و به شما کمک می کند لحظه های حاضر را بپذیرید.

در نهایت، این ضروری است که خود را با افراد مثبت و محیط های همراه کنید که به شما احساس آرامش و استراحت می دهند. اطراف خود را با افرادی پر از انرژی مثبت پر کنید که به شما انگیزه و انرژی می دهند. همچنین، از فعالیت هایی که به شما خوش می آید و لذت بر می دارید حمایت کنید تا به برآورده شدن آرزوهایتان نزدیک شوید.

بخوانید: ارتباط با محیط زیست از طریق مصنوعات طبیعی در خانه | راه‌های ساده برای جلب طبیعت به داخل خانه

۹. تنظیم موقعیت‌های ناخوشایند با دقت:

هنگام وجود در موقعیت‌هایی که ممکن است باعث ناراحتی شوند، تلاش کنید تا ذهن خود را در حالت حاضر نگه دارید. تمرکز بر احساساتتان و ارتباط برقرار کردن با حس بدنتان در لحظه می‌تواند در تغییر تمرکز شما به زندگی در زمان حال موثر باشد. مهم است که به ذهن خود اجازه دهید به حاضر بودن بپردازد. در صورتی که شما به طور مداوم بر خاطرات گذشته فکر می‌کنید یا در مورد آینده نگران هستید، نیاز است که تمرکز خود را به زمان حال برگردانید. به آنچه در حال حاضر در اطرافتان اتفاق می‌افتد توجه کنید و تلاش کنید تا زمانی که در حال حاضر برایتان مهم است، ذهن خود را درگیر کنید.

یک روش کارآمد برای ایجاد ارتباط با حس بدنتان، تمرکز بر تنفس است. هنگامی که در موقعیتی ناراحت قرار می‌گیرید، تمرکز خود را بر روی نفس بکشیدن و بیرون دادن تا شما را به حالت حاضر بازگرداند. این تمرین می‌تواند به شما کمک کند تا به تدریج ضمیر خود را با حالت حاضر همگام سازید و نهایتاً به طور طبیعی در لحظه زندگی کنید.

به صداها و بوها و حس لمس محیط اطرافتان توجه کنید. این ارتباط با حس بدن، به شما کمک می‌کند تا با عمیق‌تر درک کنید که در حال حاضر و در زمان حال قرار دارید. استفاده از تمام حواستان در لحظه می‌تواند احساس روانی را تقویت کند و شما را از افکار و وسواس‌های ناخواسته دور نگه دارد.

در نهایت، ممکن است برای حفظ آگاهی از حالت حاضر دستورالعمل‌های مشخصی را دنبال کنید. مثلاً هر بار که درگیر یک فکر منفی می‌شوید، به خود یادآوری کنید که حالت حاضر را در نظر بگیرید و از تمرکز بر روی آن فکر منفی دور شوید. مهم است که به خود اجازه دهید در لحظه بمانید و احساسات خود را بپذیرید، بدون اینکه آنها را سیاه و سفید کنید یا سعی کنید آنها را تغییر دهید.

با تمرین مداوم و تمرکز، شما می‌توانید روش‌های خود را برای به حالت حاضر بازگشتن و زندگی در زمان حال تقویت کنید. این روش‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا به طور عمدی و با آگاهی بیشتر، زندگی کنید و از لحظه‌هایی که در آنها رضایت و شادی را تجربه می‌کنید، لذت ببرید.

بخوانید: راهنمای کلیدهای خوشبختی و رضایت زندگی

۱۰. خوردن با آگاهی:

در هنگام صرف غذا، با آگاهی به مزه، رنگ و طعم غذا تمرکز کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا تجربه‌ی لذیذی را در زندگی در زمان حال تجربه کنید. با آگاهی به مزه، رنگ و طعم غذا، می‌توانید لحظه‌ای شاد و آرام را در زندگی خود تجربه کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا از لحظه‌های کوچک زندگی لذت ببرید و از خود بیشتر آگاهی داشته باشید. هر زمان که خوراکی می‌خورید، به مزه و طعم آن توجه کنید، رنگ‌های زنده و جذاب آن را ببینید و لذت ببرید. این تمرکز بر درک و استمتاع، احساس شادی و رضایت را برایتان به ارمغان می‌آورد و می‌تواند روزهای تاریک و استرس‌آور را روشن کند. به خوردن غذاهایتان با آگاهی و با لذت بپردازید و لحظات شادی و آرامش را در زندگی در حال حاضر ایجاد کنید.

بخوانید: تاثیر تغذیه سالم بر روابط خانوادگی

با اجرای این تمرین‌ها و روش‌ها، می‌توانید به طور طبیعی متمرکز بر لحظه‌ی حال خود باشید و فکر به گذشته و آینده را به حداقل برسانید.

خروج از نسخه موبایل