بیمه یکی از مهمترین و اصلیترین پس اندازهای هر فرد میتواند باشد که در دوران بازنشستگی دغدغههای سرپرستهای خانوار را کاهش میدهد. بازنشستگی، دریافت مستمری، بیمه درمانی و ازکارافتادگی از جمله این مزیتها است. برای استفاده از مزیتهای بیمه تامین اجتماعی باید شرایطی داشته باشید تا از پوششهای این بیمهنامه استفاده کنید. در ادامه درباره بیمه تامین اجتماعی و بیمه مشاغل آزاد توضیحاتی خواهیم داد. با ما همراه باشید.
بیمه تامین اجتماعی
به طور حتم افرادی که از خدمات سازمان بیمه تامین اجتماعی استفاده میکنند به دنبال یک راهکار برای تضمین امنیت شغلی خود هستند. این سازمان با توجه به شرایط اقتصادی و دغدغههایی که همواره برای دوران بازنشستگی افراد ایجاد میشود، تمهیداتی را در نظر دارد تا کارگران و کارمندهای تحت پوشش این بیمه در دورههای مختلف زندگی بتوانند از خدمات ارزنده سازمان تامین اجتماعی استفاده کنند.
حال با توجه به این موضوع، به طور کلی مشمولین بیمه تامین اجتماعی به دو دسته تقسیم میشوند: بیمه اجباری و بیمه خویش فرما جزو دستهبندیهای بیمههای تامین اجتماعی هستند.
بیمه اجباری
تمام افرادی که تحت شمول و مخاطب قانون کار قرار دارند( کارگران و کارفرمایان) در این دسته قرار میگیرند.
ماده ۴ قانون تامین اجتماعی در مورد بیمه اجباری به شرح زیر است:
“افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار میکنند، صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و دریافت کنندگان مستمریهای بازنشستگی، دریافت کنندگان ازکارافتادگی و دریافت کنندگان فوت مشمول بیمه اجباری میشوند.”
بیمه خویش فرما یا غیر اجباری
افرادی که تحت پوشش بیمه اجباری قرار نمیگیرند و کارفرمایی ندارند، میتوانند از بیمه غیر اجباری و خویش فرما استفاده کنند. حتی اگر در گذشته کارفرما شما را بیمه کرده باشد و مشمول بیمه اجباری باشید، اما قطع همکاری صورت گرفته باشد، میتوانید از طریق پرداخت حق بیمه خویش فرما و به صورت مستمر، همچنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرید.
نکته: افرادی که بیمه تامین اجتماعی دارند و حداقل سابقه پرداخت ۶ ماه حق بیمه داشته باشند، در صورتی که بدون میل خود از کار اخراج یا به هر نحوی بیکار شدهاند، میتوانند بیمه بیکاری دریافت کنند. این افراد باید به سازمان کار و امور اجتماعی مراجعه کرده و برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کنند. برای رسیدگی به این موضوع حداکثر ۳۰ روز زمان دارید تا ثبت شکایت کرده و بیمه تامین اجتماعی کارهای قانونی شما را بررسی و پیگیری کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره بیمه تامین اجتماعی میتوانید به این مطلب: بیمه تامین اجتماعی چیست؟ پوششها و خدمات مراجعه نمایید.
شرایط تحت پوشش قرار گرفتن بیمه تامین اجتماعی
افراد برای اینکه تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند، باید شرایطی را رعایت کنند تا مشمول طرح بیمه تامین اجتماعی باشند. این شرایط و قوانین به شرح زیر است:
- آقایان برای تحت پوشش بیمه باید کارت پایان خدمت داشته باشند.
- افراد باید حداقل سابقه پرداخت ۳۰ روز حق بیمه را داشته باشند.
- حداکثر سن برای اینکه تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفت، ۵۰ سال است.
- اگر سن شخصی بیشتر از ۵۵ سال باشد باید معادل مدت مازاد سنی، سابقه حق بیمه پرداخت کند.
- در صورتی که از قبل سابقه ۱۰ سال پرداخت حق بیمه را داشته باشید و سن شما هم از ۵۰ سال بیشتر باشد به راحتی میتوانید تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار بگیرید.
- افراد متقاضی که بیش از ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه در سازمان تامین اجتماعی داشته باشند از شرط سنی معاف خواهند بود.
توجه کنید که اگر شخصی یک بار با سازمان تامین اجتماعی قرارداد بیمه منعقد کرده باشد، میتواند تا سه بار این قرارداد اختیاری را بدون شرط سنی مجددا تمدید کند.
بیمه تامین اجتماعی به دو دسته بیمه اجباری و بیمه اختیاری تقسیم میشود که بیمه مشاغل آزاد جزو بیمهنامههای اختیاری و خویش فرمای این سازمان قرار دارد.
بیمه خویش فرما چیست؟
این بیمه، جزو بیمه تامین اجتماعی است و برای افرادی که تحت پوشش بیمه اجباری نیستند، گزینه بسیار مناسبی است. شما به راحتی میتوانید به یکی از شعبههای سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنید و بعد از تحویل مدارک، از خدمات بیمه تامین اجتماعی بهرهمند شوید.
بیمه اختیاری دو نوع بیمهنامه خویش فرما و بیمه مشاغل آزاد را تحت پوشش قرار میدهد و اشخاص با توجه به نوع درخواست خود، میتوانند از مزایای بیمه اختیاری استفاده کنند.
بیمه مشاغل آزاد
افرادی که حرفه و شغل آزاد دارند یا تحت عنوان کارفرما در حال فعالیت هستند، میتوانند تحت پوشش بیمه مشاغل آزاد تامین اجتماعی قرار بگیرند.
همانطور که از اسم بیمه مشاغل آزاد مشخص است، این بیمهنامه اختیاری بوده و بیمهگزار میتواند هر زمانی قرارداد خود را فسخ کند.
شرط سنی یکی از مهمترین مواردی است که در این بیمهنامه به آن رسیدگی میشود. شرط سنی برای خانمها ۴۵ و برای مردها ۵۰ سال است. اگر کسی سنش از این عدد بیشتر باشد، زمانی میتواند از این بیمهنامه استفاده کند که دو برابر مازاد سنی، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
برای اینکه بیشتر توضیح دهیم به مثال زیر توجه کنید.
اگر مردی با سن ۵۴ سال متقاضی بیمه آزاد باشد، در صورتی میتواند این بیمهنامه را تهیه کند که برای وی ۸ سال سابقه بیمه و پرداخت حق بیمه در سازمان تامین اجتماعی ثبت شده باشد.
مدارک لازم برای تحت پوشش قرار گرفتن بیمه مشاغل آزاد
برای تحت پوشش قرار گرفتن و ثبت نام بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد باید به مراکز و شعب این سازمان مراجعه کرده و مراحل را با پر کردن فرم مربوطه تکمیل کنید. پس از انجام این اقدامات، شعبه بیمه موظف است که حداکثر تا ۲ ماه صلاحیت و استحقاق فرد را تایید یا عدم تایید کند.
مدارک مورد نیاز برای ثبت نام بیمه مشاغل آزاد عبارتند از:
- اصل و کپی شناسنامه فرد متقاضی
- اصل و کپی کارت ملی فرد متقاضی
- دو قطعه عکس خانواده فرد متقاضی
- اصل و کپی شناسنامه خانواده فرد متقاضی( در صورت تمایل و تقاضای بیمه مشاغل آزاد با دفترچه بیمه)
- ۳ قطعه عکس
- اصل و کپی کارت ملی خانواده
- ارائه شماره بیمه در صورت سابقه بیمه
مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟
مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد در سال ۱۴۰۱ در شش ماهه اول سال به شرح زیر است:
- ۱۲ درصد: ۵۱۸ هزار و ۲۸۹ تومان
- ۱۴ درصد: ۶۰۴ هزار و ۶۷۰ تومان
- ۱۸ درصد: ۷۷۷ هزار و ۴۳۳ تومان
مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد در سال ۱۴۰۱ در شش ماهه دوم سال به شرح زیر است:
- ۱۲ درصد: ۵۰۱ هزار و ۵۷۰ تومان
- ۱۴ درصد: ۵۸۵ هزار و ۱۶۵ تومان
- ۱۸ درصد: ۷۵۲ هزار و ۳۵۵ تومان
همانطور که در بالا اشاره شد، حق بیمه مشاغل آزاد با اینکه به طور نسبی بالاتر است، اما در بحثهای درمانی پاسخگوی برخی از نیازهای خانواده نیست. با توجه به این موضوع میتوانید از بیمه درمان تکمیلی استفاده کنید تا بار اضافی درمان را از روی دوش خانواده بردارید.
همچنین بیش از ۳۰۰۰ مرکز درمانی برای خدمات رسانی به شما عزیزان وجود دارد.
مزایای بیمه مشاغل آزاد ۱۸ درصد در پوششهای آن است. این نوع بیمه، ازکارافتادگی، فوت و بازنشستگی را پوشش میدهد که در حقیقت بیشترین پوشش نسبت به بقیه است.
تغییر دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه مشاغل آزاد
بر اساس بخشنامه صادر شده به شماره ۶۸۴ امور فنی بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی و با هدف به روز کردن دستمزد مبنای حق بیمه بیمهشدگان مشاغل آزاد و به منظور اجرای ماده ۳۵ قانون تامین اجتماعی و مصوبه شورای عالی آن در ۲۶ تیر سال ۶۷، لیست حداقل دستمزد روزانه مبنا کسر حق بیمه برای بیمهشدگان این گروه، تصویب و ابلاغ شد. از این رو بیمهشدگان مشمول لیست، میزان حقبیمهشان از تاریخ ۱۳۹۷/۹/۱۰ بر اساس دستمزد جدید محاسبه و پرداخت میشود.
هزینه بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد
هزینه پرداختی برای بیمه اختیاری، ۲۶ درصد از مبلغ قرارداد منعقد شده بین سازمان تامین اجتماعی و متقاضی است. مبلغ بیمه اختیاری با ۱.۲ حداقل دستمزد در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ برابر با ۱.۳۹۹.۳۸۰ تومان است.
مبلغ بیمه برای بیمه مشاغل آزاد، با توجه به میزان حقوق دریافتی در دوران بازنشستگی که فرد مشخص میکند، تعیین و پرداخت میشود. اگر در قرارداد بیمه میزان حقوق خود را بیشتر زده باشید، باید هزینه بیشتری را پرداخت کنید.
فرانشیز بیمه مشاغل آزاد چقدر است؟
بیمه درمانی که از طریق بیمه مشاغل آزاد به افراد تعلق میگیرد، دارای فرانشیز است. با استفاده از خدمات مراکز طرف قرارداد بیمه تامین اجتماعی، بیمه هزینههای درمانی فرد را پرداخت خواهد کرد. این فرانشیز برای درمانهای بستری ۱۰ درصد و برای درمانهای سرپایی ۳۰ درصد است.اصطلاح فرانشیز به مبلغی از خسارت گفته میشود که به عهده بیمهگذار است؛ بیمهگر نسبت به آن تعهدی ندارد. این خسارت به عهده بیمهگذار باقی میماند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع بیمهای، میتوانید مطلب فرانشیز بیمه را در مجله بیمه دات کام بخوانید.
مزایای بیمه مشاغل آزاد
با داشتن بیمه مشاغل آزاد میتوانید از خدمات مختلفی استفاده کنید. مستمری بازنشستگی، حقوق ازکارافتادگی و بیمه فوت جزو مزیتهای این بیمهنامه است. همچنین در صورت فوت بیمه شده، خانوادهاش میتوانند از حقوق شخص بیمه شده استفاده کنند.
تفاوت بیمه مشاغل آزاد و اختیاری
یکی از مهمترین سوالات افراد در خصوص فرق بین بیمه اختیاری و مشاغل آزاد است. باید گفت هر دو بیمه، اختیاری هستند؛ یعنی هر شخصی میتواند به صورت آزاد، با پرداخت حق بیمه، خود را بیمه کند؛ اما دارای تفاوتهایی هستند که شامل موارد زیر هستند:
- بیمه مشاغل آزاد مخصوص افرادی است که شغل آزاد دارند و همچنین خود به عنوان کارفرما فعالیت میکنند. در بیمه اختیاری هر شخصی که نه کاری دارد و پوشش تحت هیچ بیمهای نیست، میتواند از این بیمه استفاده کند. از این رو میتوان تعداد افرادی که میتوانند بیمه اختیاری تهیه کنند، نسبت به مشاغل آزاد خیلی بیشتر است.
- شرط سنی برای خانمها و آقایان در بیمه مشاغل آزاد به ترتیب برابر با ۴۵ و ۵۰ سال است. اگر سن فردی از این اعداد بیشتر باشد، باید به ازای مازاد سال، دو برابر حق بیمه پرداخت کند. در بیمه اختیاری، حداقل سن ۱۸ و حداکثر برای آقایان و خانمها ۵۰ سال است. اگر سن هر کدام از ۵۵ سال بیشتر باشد، باید به اندازه مازاد حق بیمه پرداخت کند؛ نه دو برابر.
- در بیمه اختیاری، فرد متقاضی نباید در کارگاه های مشمول بیمه تامین اجتماعی مشغول فعالیت باشد؛ در صورتی که در بیمه مشاغل آزاد، فعال بودن فرد در کارگاه ضروری است.
تفاوت بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد در موارد ریز است؛ اما در بیشتر موارد یکسان هستند.
بیمه عمر
همیشه بیمه و تامین آتیه یک دغدغه برای سرپرستان خانوار محسوب میشود. افرادی که بیمه تامین اجتماعی ندارند یا به هر دلیلی نمیخواهند تحت پوشش این بیمه باشند میتوانند از خدمات بیمه عمر بهرهمند شوند. بیمه عمر خدماتی مانند دریافت مستمری در زمان بازنشستگی، تامین مخارج آینده خانواده در صورت فوت سرپرست و … ارائه میدهد. البته افرادی هم که بیمه تامین اجتماعی دارند میتوانند از خدمات بیمه عمر بهرهمند شوند و در واقع هنگام بازنشستگی دو مستمری بگیرند.